Bronşit, bronş olarak bilinen hava yollarında salgı artması ve diğer değişiklikler ile meydana gelen iltihaptır. Akut ve kronik bronşit olarak üzere iki çeşidi bulunmaktadır. Akut bronşit bir haftadan uzun süren öksürük, ateş, göğüste hırıltı ve yanma ve bazen de nefes darlığı gibi şikayetlerle kendini gösterir. Kronik bronşit ise başta sigara içimi olmak üzere solunum yoluyla alınan çeşitli toksik maddelere maruz kalma nedeniyle oluşur. Tekrarlayan akut bronşit ataklarının akciğerde kalıcı hasara sebep olarak kronik bronşite neden olabilir. Kronik bronşitte öksürük, balgam çıkarma ve nefes darlığı en önemli belirtilerdir. Sonbahar ve kış mevsiminde bakteriyel ve viral enfeksiyonlar rahatsızlığın şiddetlenmesine yol açar.
• Astragalus (Astragalus membranaceous)
Astragalus kökünün yaygın solunum yolu hastalıklarının görülme sıklığını azalttığı ve bağışıklık sistemi aktivitesini desteklediği gösterilmiştir. Bitkinin bağışıklık sistemi üzerindeki etkilerine yönelik pekçok araştırma yapılmıştır. Araştırmalara göre astragalus kökü daha fazla beyaz kan hücresi üretmek için kemik iliğini teşvik etmekte ve beyaz kan hücresinin enfeksiyonla savaşma yeteneğini geliştirmektedir. Bağışıklık hücrelerinin “dinlenme” durumundan yüksek aktiviteye dönüşmesine yardımcı olabilir. Astragalus kökü bağışıklık sistemini ve zayıf akciğerleri güçlendirmeye ve bronşit gibi sorunlar için yardımcı bir tedavi olarak kullanılabileceğini gösteren bulgular vardır. Astragalus grip, soğuk algınlığı, bronşit ve zatürree gibi hastalıklara karşı önleyici olarak da kullanılabilir. Astragalus sadece hastalığa karşı direncini arttırmakla kalmaz, aynı zamanda akciğerlerin güçlendirilmesine de yardımcı olur. Astragalus bitkisinin çok sayıda farklı türü olmakla birlikte sadece birkaç tanesi tıbbi amaçlarla kullanılmkatadır. Diğer türlerin bazıları toksik etkiye sahiptir ve bu nedenle kullanılmamalıdır.
• Curcumin
Zerdeçalın aktif maddesi olan curcumin bazı yaygın bronşit belirtilerinin azalmasını sağlayabilir. Doğal bir anti-enflamatuar madde olan curcumin solunum sisteminde inflamasyonun yol açtığı nefes darlığını hafifletebilir. Zerdeçalın anti-inflamatuar etkileri, bronşitte öksürüğün tedavisinde ve aşırı mukusun azaltılmasına yardımcı olur. “Journal of Experimental Medicine and Biology” dergisinde bildirilen 2007 tarihli bir derlemeye göre, curcumin çeşitli akut ve kronik akciğer hastalıklarına karşı korunmaya yardımcı olabilir. Curcumin, akciğer dokusunu kimyasal ve enfeksiyöz ajanların yol açtığı inflamasyona yönelik korumada önemli bir role sahiptir (Punithavathi 2000; Aggarwal 2009; Parveen 2013). 55 yaş üstü 2478 Asyalı üzerinde gerçekleştirilen bir çalışmada, ayda en az bir kez zerdeçal içeren curry (köri) besin alımı halen ve geçmişte sigara içenlerde bile daha iyi akciğer fonksiyonuyla ilişkiliydi.
• Pelargonium Sidoides
Genellikle bronşit ve sinüs enfeksiyonu gibi rahatsızlıklarda kullanılan Afrika sardunyası (Pelargonium Sidoides) Almanya’da Umckaloabo olarak bilinir ve akut bronşit tedavisi için reçete edilir. Fransa’da ise Kaloban adıyla bilinir. Afrika sardunyası Avrupa’da akut bronşit, sinüzit, soğuk algınlığı, farenjit ve bademcik iltihabı için kullanılmaktadır. EPs7630’un sıvı versiyonu, Afrika sardunyası köklerinin % 11’lik bir etanolik özütüdür ve klinik çalışmalarda genellikle EPs7630 kullanılmıştır.
Laboratuvar deneylerinde Afrika sardunyası bakteri, virüs öldürmek ve bağışıklık sistemini uyarmak için gösterilmiştir. İnsanlar üzerinde yapılan çalışmalar bronşit semptomlarını hafifletebildiğini ortaya koymuştur. Araştırmalar bitkinin standartlaştırılmış bir özütünün (Umckaloabo, EPs 7630) yetişkin ve bronşitli çocuklarda 7 günlük tedaviden sonra daha az semptom sağladığını göstermektedir. Çalışmalarda bir hafta içerisinde, akut bronşiti olan hastaların % 40-60’ının, semptomlarını tam olarak giderdiği tesbit edilmiştir. Bazı hastalar yalnızca 2 ila 3 gün sonra olumlu etkileri olduğunu bildirmiştir. 2003 yılında yapılan çalışmada akut bronşit hastası olan erişkinler 7 gün süresince EPs 7630 ya da plasebo kullanmış ve Afrika sardunyası ekstresi hastalığın şiddetini ve süresini azaltmada plaseboya göre üstün bulunmuştur. (Matthys 2003). Akut bronşiti olan 406 yetişkinin katıldığı bir çalışmada, Afrika sardunyası (EPs 7630), akut bronşit semptomlarının giderilmesinde plaseboya göre çok daha üstün olduğu tesbit edilmiştir. (Matthys, Lizogub, Malek 2010).
1647 hastayı içeren 4 randomize klinik çalışmanın bir meta analizi, Afrika sardunyası özütünün bronşit semptomlarını azaltmada etkinliğini desteklemiştir. 2007 yılında yapılan bir çalışmada, akut bronşitli 217 erişkine günlük doz olarak 30 damla Afrika sardunyası özütü ya da plasebo verildi ve “bronşit semptom skoru” ile iyileşme ölçüldü. 1 haftalık kullanımdan sonra, Afrika sardunyası özütü kullanan hastalar plasebo grubuna göre anlamlı olarak daha iyi gelişme gösterdi. Özellikle, öksürük, mukus, nefes darlığı ve hırıltı ile ilgili düzelmeler saptanmıştır. Moskova’daki “Russian Research Institute of Pulmonology” tarafından yapılan bir çalışmada akut bronşitli 124 yetişkin hastaya 7 gün süresince Afrika sardunyası özütü (EPs 7630) veya plasebo verildi. Plasebo kullananların üçte birine kıyasla EPs 7630 grubundakilerin üçte ikisinden fazlasında 4 gün içinde iyileşme görüldü.Ayrıca, EPs 7630 kullanan hastaların önemli ölçüde daha fazlası tam iyileşme bildirdi.(November 2005 issue of EXPLORE: The Journal of Science and Healing). Almanya’da yapılan ve Afrika sardunyası özütünün (EPs 7630) akut bronşitli hastalar üzerindeki etkisinin test edildiği çok merkezli, prospektif, açık gözlemsel bir çalışmanın sonucunda EPs 7630’un akut bronşitin etkili ve iyi tolere edilen bir tedavisi olduğu belirtilmiştir. Bronşit İçin Diğer Doğal Destekler
Yukarıda yeralan metin haber ve bilgi amaçlı hazırlanmış olup, hekimin uygulayacağı teşhis ve tedavisinin yerine geçmez. Herhangi bir tedavi sürecine başlamadan önce mutlaka sağlık uzmanının görüş ve onayı alınmalıdır.
