Bronşite Doğal Çözümler

Bronşit, alt solunum yolunun bir parçası olan bronşların enfekte olmasıdır. Akut ve kronik bronşit olmak üzere iki şekilde ortaya çıkar. Akut bronşit genellikle grip, kızamık veya boğmaca gibi durumlarda kendini gösterir. Kronik bronşit ise iltihaplanma durumudur. Kronik bronşitte öksürük krizleri 3 ay veya daha fazla sürebilir.

• Hedera Helix

Hedera Helix (sarmaşık yaprağı) spazmolitik, mukolitik, bronkodilatör ve antibakteriyel özellikleri olduğu belirtilen saponinleri içerir. Saponin fraksiyonu ve izole edilmiş saponinlerin antibakteriyel, antiviral, antimikotik, anti-antelmintik ve anti-imflamatuar etkiye sahip olduğu gösterilmiştir. Bronkolitik ve sekretolik etkileri nedeniyle Hedera helix özlerinden yapılan preparatlar yaygın bir kullanıma sahiptir.

Hedera helix genellikle çocuklar ve yetişkinler için güvenli bir bitkidir. Sarmaşık alerjisi oldukça nadir görülür (10.000 kişide 1’in altında). Bu durumda nefes darlığı, ciltte kızarma ya da kaşıntıya yol açabilir. 500’ün üzerinde sarmaşık türü olmakla birlikte bunların çoğu süs amaçlıdır. Tedavi amaçlı kullanılan en yaygın sarmaşık hedera helix’tir ve besin takviyelerinde yeralır. Hedera helix bronşit, astım, bronşektazi, amfizem ve pnömoni gibi hastalıkların semptomlarının tedavisi için Alman Komisyonu E monografında onaylanmıştır. Hedera helix (kurutulmuş sarmaşık yaprağı ekstresi) ile yapılan çalışmalarda hastanın düzelmesinin yanı sıra önemli akciğer fonksiyon parametrelerinde iyileşme olduğu tesbit edilmiştir. Klinik çalışmalarda genellikle EA 575® (Prospan®) olarak bilinen hedera helix ekstresi kullanılmıştır.

Araştırma, sarmaşık yaprağı ekstresinde bulunan alfa-Hederin’in, hava yollarındaki spesifik reseptörleri aktive ettiğini ve kasın gevşemesine ve nefes almayı kolaylaştırdığını göstermiştir. Çok merkezli, prospektif bir post-marketing surveillance çalışmasında, kronik bronşitli hastalarda Prospan Acute Effervescent Cough Tablets etkileri araştırıldı. Dört haftalık çalışma süresince boyunca 4 yaş ve üzeri 1350 katılımcıya yaşlarına bağlı olarak 97.5 ya da 130 mg kurutulmuş sarmaşık yaprağı ekstresine tekabül eden dozlar verildi. Çalışmanın sonunda katılımcıların % 94’ü balgam çıkarma, % 92’si öksürük ve % 83’ü solunum zorluğunda iyileşme gösterdi. Akut bronşit üzerinde Hedera helix ile acetylcysteine’nin etkilerinin karşılaştırıldığı Bir Ukraynalı çalışma grubunda 7–10 gün süresi boyunca 50 çocuğa sarmaşık yaprağı ekstresi şurubu ya da acetylcysteine verildi. Balgam, öksürük ve nefes darlığı gibi semptomlar her iki grupta da iyileşme gösterdi. Başlangıç değerine göre spirometrik değerler, her iki grupta da düzelme gösterdi. Spirometrik parametreler sarmaşık şurubu kullanan grupta anlamlı olarak daha olumluydu. Araştırmacılar, sarmaşık şurubunun, mukolitik etkilerin yanı sıra bronkodilatör olduğu tesbitini yapmışlardır. Akut ya da kronik bronşiyal inflamatuar hastalığı olan 5181’i çocuk toplam 9657 kişi üzerinde yapılan diğer bir çalışmada katılımcılara 7 gün süresince sarmaşık ekstresi içeren bir şurup verilmiş ve hastaların % 95’inin semptomlarında iyileşme tesbit edilmiştir. Araştırmacılar, sarmaşık ekstresi şurubunun bronşitli insanlarda etkili ve iyi tolere edildiği sonucuna varmıştır.  (multicentre postmarketing study)

• Kekik

Kekik mukus salma etkisi nedeniyle solunum hastalıklarının tedavisinde kullanılır ve özellikle bronşitli hastalar için önerilir. Ayrıca antispazmodik özelliğiyle bronşiyal tüpleri gevşetmeye ve öksürük nöbetlerini hafifletmeye yardımcı olur. Bazı araştırmalar kekiğin tek başına ya da diğer bitkilerle beraber kullanımın bronşit, üst solunum yolu enfeksiyonları ya da soğuk algınlığı olanlarda öksürüğü azalttığını göstermektedir. Almanya Sağlık Bakanlığının bitkisel preparatların hazırlanması ve ruhsatlandırılmasından sorumlu E Komisyonu kekiğin bronşit ve üst solunum yolu iltihabının tedavisinde kullanımını onaylamıştır. Kekik bitkisi timol ve bazı flavonoidler içerir. “German Central Institute for Pharmaceutical Research”daki araştırmacılara göre, kekiğin aktif bileşiği olan timol kronik ve akut bronşit tedavisinde etkin bir tedavi yöntemi olarak kabul edilmiştir. 2006’da “Phytotherapy Research“de bildirilen bir çalışmaya göre, kekik ekstresi, kobayların akciğerindeki bronş pasajlarını genişletmek konusunda teofilin ile aynı yeteneğe sahiptir. Bir çalışmada 160 mg kekik ekstresi içeren (Bronchipret) bir bitkisel kombinasyon test edilmiştir. Araştırmacılar çocuklarda ve yetişkinlerde bitkisel kombinasyonun bronşitin klinik sonuçları için kimyasal ilaçlar kadar etkili olduğunu belirtmiştir. Sentetik ilaçlarla kıyaslandığında erişkin alt grup analizinde, Bronchipret’le daha olumlu sonuçlar ve daha az olumsuz reaksiyon eğilimi saptanmıştır (Ernst 1997). Diğer bir çalışmada, akut bronşit hastası 361 katılımcı 11 gün süresince kekik ve sarmaşık kullanımı öksürük nöbetlerinin azaltılmasında plaseboya göre daha iyi sonuç vermiştir. (Kemmerich 2006).  Kaynak

• N-asetil sistein

N-asetil sistein (NAC), besinlerde bulunan ve ayrıca vücutta sentezlenebilen amino asit sisteininin bir formudur. Meta analizlere göre NAC bronşit ve kronik solunum hastalığının semptomlarının alevlenmesini önlemeye ve hafifletmeye yardımcı olur. NAC vücuttaki yabancı maddelerin detoksifikasyonunda rol oynayan glutatyon olarak bilinen bir kimyasal maddeye dönüşür. NAC oral olarak alınabilir veya hastanede bir IV aracılığıyla verilebilir. Ayrıca, nebulizatör (sıvı haldeki ilaçları buhar haline getirerek solunum yollarına iletilmesini sağlar) denen bir cihaz ile, akciğerlere NAC solüsyonu solumayı sağlayan yöntem kullanılabilir. Akut ve kronik akciğer hastalıklarının tedavisinde mukolitik olarak kullanılan N-asetilsistein özellikle kronik bronşit, KOAH, akciğer ve solunum yoluyla ilgili hastalıklarda kullanılabilmektedir. NAC, kronik bronşit ve KOAH gibi solunum bozukluğu olanlarda mukusu eritebilir ve gevşetebilir.

Öksürük ataklarının şiddetini ve sıklığını hafifletmeye yardımcı olan NAC glutatyon seviyelerini yükselterek ve mukusu incelterek genel akciğer fonksiyonunu düzeltir. 2015’de yapılan bir çalışma, kronik bronşiti olanlarda alevlenmeleri önlemek amacıyla günlük olarak 1.200 mg’lık bir dozun kullanılabileceği ve hastanın hava yolu tıkanıklığı olmadığında, günlük 600 mg alımının yeterli olduğu gösterilmiştir. (Influence of N-acetylcysteine on chronic bronchitis)

Yaklaşık 1.400 hastayı kapsayan 8 çift-kör, plasebo kontrollü çalışmanın bir meta-analizine göre günlük olarak alınan 400 mg ila 1.200 mg NAC dozu şiddetli bronşitin akut atak sayısını azaltabilir. Klinik bir çalışmada, 84’ü akut bronşitli 215 bronşit hastası, antibiyotik tedavisiyle beraber 10 gün süresince günde üç defa 200 mg NAC kullandı. Çalışma sonunda NAC’ın, öksürük, balgam hacmi ve viskoziteyi azaltmada plasebodan önemli oranda daha etkili olduğu tesbit edilmiştir. (Brochard 1980). Yaş ortalaması 66 olan 24 bronşit hastasıyla yapılan bir çalışmada katılımcılar standart tedaviye ek olarak günde iki defa 600 mg NAC eklenmesi semptomlar ve yaşam kalitesinde düzelme sağlamıştır. (Reichenberger F et al 2002)

39 klinik çalışmanın gözden geçirilmesine göre NAC kronik bronşit için etkili bir doğal tedavidir. Hastalığın alevlenme ataklarını azaltır ve balgamın viskozitesini ve öksürüğün şiddetini azaltmaya yardımcı olur. NAC ayrıca, özellikle de sigara kullanların kronik bronşitli akciğerlerinde sıklıkla görülen yüksek bakteri sayısını azaltabilir. Bronşitli 3,076 hastayı kapsayan bir çalışmada günlük doz olarak alınan 600 mg NAC’ın (Fluimucil-Long, Inpharzam Germany) etkileri test edildi. Çalışmanın sonucunda kronik ve akut bronşitlilerde NAC tedavisinin etkili ve iyi tolere edildiğini bulgulanmıştır.  (Therapy of bronchitis)