Zatürre Belirtileri ve Tedavisi

Zatürre Bulaşıcımıdır? Zatürre Belirtileri Nelerdir? Zatürre Nedir? Akciğer dokusunda oksijeni alıp verme görevini yapan alveol adı verilen hava keseciklerinin iltihaplanması olan zatürre, her yaşta görülmekle birlikte bebek, küçük çocuklar ve ileri yaştaki kişileri daha fazla etkiler.

Mikroplar, normal koşullarda bağışıklık sistemi ve bronşlardaki önleyici mekanizmalar sebebiyle hava keseciklerine kadar ulaşamaz. Bağışıklık sisteminin zayıflaması halinde ise virüs ve bakteri gibi mikro organizmalar hava keseciklerine ulaşarak bu keseciklerin iltihapla dolmasına yol açar.

Akciğerde oluşan bu enfeksiyon, havayla dolu küçük akciğer keseciklerine iltihap hücrelerinin birikmesine ve buraya kan damarlarından gelen serumun dolmasına yol açar. İçleri serum sıvısı ve iltihap hücreleri ile dolan alveoller solunum fonksiyonlarını yerine getiremezler ve hastada solunum yetersizliği görülebilir.

Zatürre hastalığı, en çok  bebekler, 65 yaş üzerindeki kişiler, bağışıklık sistemi zayıflamış olanlar, doğuştan beyin ve solunum sistemi anomalileri ve müzmin akciğer ya da kalp hastalığı bulunanlarda görülmektedir.

Zatürre Belirtileri

Yüksek ateş, üşüme, titreme, iştahsızlık, öksürük, balgamda kan olması, paslı balgam, nefes almayla ve öksürmeyle artan şiddetli göğüs ağrıları, nefes darlığı, küçük çocuklarda kusma ve ishal gibi belirtilere yol açar.

Zatürre Tehlikelimidir?

• Zatürre hastalığı yaşlı kişilerde sinsi bir şekilde başlayabilir ve belirti vermeyebilir. Öksürük az olabilir, balgam çıkmayabilir ve ateş de yükselmeyebilir. Fakat hasta yorgun görünür veya bilinci bulanıklaşır. Vücut ısısı azalır ve şok tablosu oluşabilir.

• Zatürreye yol açan bakteriler, aynı zamanda kan ile tüm vücuda yayılarak bakteriyemi denilen tablo ve beyin zarında da menenjit gibi ciddi enfeksiyonlara sebep olabilirler.

• Küçük çocuklar, yaşlılar, kalp, diyabetliler, kalp ve akciğer hastalığı, kronik böbrek ve kronik karaciğer yetmezliği bulunanlar, KOAH hastaları, kemoterapi görenler, AIDS hastaları, doğumsal bağışıklık bozukluğu olanlar, dalağı alınmış olanlar ve alkolikler risk altındadır.

Zatürre Hastalığına Sebep Olan Etmenler Nelerdir?

• Pnömokok bakterisi, tüm zatürre vakalarının yarısından  sorumludur. Pnömokok bakterisi sebebiyle oluşan zatürre özellikle bağışıklık sistemini bozan herhangi bir hastalığı olan kişilerde, diyabet, böbrek ya da karaciğer sirozu olanlarda ve yaşlı kişilerde  ölümcül sonuçlara yol açabilir.

• Pnömokok türü mikroplar, kışın olduğu gibi yazın da zatürreye yol açabilirler. Uzun süre kullanılmayan klima ve benzeri cihazlar; Lejyonella pnömonisi adı verilen bir zatürre bulaşmasına sebep olabilir.

• Sıcağın etkisiyle bozulan besinler, kirli su ve içecekler de mikrop kaynağı olabilir. Sıcak sebebiyle tüketilen fazla miktardaki soğuk yiyecek ve içecekler, boğazdaki normal bakteri florasının bozulmasına neden olarak fırsatçı mikropların ortama hakim olmasına yol açar ve hastalık oluşturabilir.

• Egzoz gazı gibi çevreyi kirleten gazlar zatürre riskini artırabilir. Fosil yakıtların yakılmasıyla oluşan kükürt dioksit ve partikül madde denilen kirleticilerin yanı sıra, nitrojen oksitleri gibi otomobillerin çalışması sırasında egzozlarla havaya karışan çeşitli gazlar havayı kirleten maddelerdir.

• MacMaster Üniversitesi tarafından yapılan ve sonuçları “Journal of Respiratory and Critical Care Medicine” adlı derginin 2010 Ocak sayısında yayınlanan araştırmaya göre, endüstriyel baca ve egzoz gazlarına uzun süre maruz kalan yaşlılar, havası temiz ortamlarda yaşayanlara oranla 2 kat daha fazla zatürreye yakalanmaktadırlar. Araştırmacılar hava kirliliğinin, sülfür dioksit sebebiyle immün sistemi üzerinde de olumsuz etkide bulunduğunu belirtmişlerdir.

Zatürre Bulaşıcımıdır?

Hasta kişiyle yakın temas hastalığın bulaşmasına neden olur. Bakteriler tek başına ya da damlacıklar içinde solunum yoluyla vücuda girerler.

Mikrop içeren damlacıkların hasta kişinin öksürmesi ya da hapşırmasıyla havaya karışması ve kişinin bunu soluması ile bulaşır. Ayrıca, kişinin ağız, burun veya boğazında hastalık yapmadan bulunabilen bazı mikroplar, vücut direncinin düşmesiyle hastalığa yol açabilirler.  Zatürre, gripten sonra da gelişebilir.

Zatürre Teşhisi Nasıl Konur?

Zatürrenin teşhisinde, akciğer filmi, kan tahlili ve balgam incelemeleri yapılır. Tümöral etkenler de bazen bronşları tıkayarak zatürreye zemin hazırlayabilir. Bu yüzden özellikle ileri yaşta ve sigara içen hastaların bu yönden de incelenmeleri uygun olacaktır.

Zatürre Tedavisi Nasıl Olur?

Başlangıçta olası tüm etken mikroorganizmaları kapsayacak geniş etki spektrumlu antibiyotik tedavisi uygulanır. Ağır enfeksiyonlarda birden fazla antibiyotik beraber kullanılabilir.

Başka bir hastalığı olmayan, genç ve genel durumu iyi olan kişilerde zatürre ayaktan tedavi edilebilir, fakat 65 yaşın üzerindekilerin, altta yatan başka hastalığı olanların, solunum yetmezliği bulunanların veya ağır zatürresi olanların hastanede yatırılarak tedavi edilmeleri gerekebilir.

Zatürre Tedavisi Ne Kadar Sürer?

Tedaviye başlandıktan sonra genellikle birkaç gün içerisinde ateş düşer ve hasta kendini daha iyi hisseder. Muayene bulgularının ve akciğer filminin düzelmesi ise daha uzun zaman alır. Zatürrenin tedavisi 1 ila 3 hafta sürer.

Zatürre Aşısı Nedir?

Zatürreye yol açan bakterinin 90 tipi vardır. Ancak bunlar arasında hastalığa en çok sebep olan 23 tip bakteri bulunmaktadır. Pnömokok aşısı, hastalığa en çok neden olan 23 tip bakteri içerir.

Zatürre Aşısı Ne Zaman Yapılır?

Zatürre aşısının mevsimi yoktur. Aşı yıl boyunca her zaman yapılabilir.

Zatürre Aşısı Kaç Yılda Bir Yapılır?

Tek bir doz aşıyla yıllar süren bir bağışıklık kazanılır. Ancak 65 yaş üzeri kişilerde ve bağışıklık yetmezliği olanlarda ise 5 yıl sonra ikinci bir aşı gerekebilir.

Zatürre Aşısının Yan Etkileri?

Yan etkileri genellikle hafiftir. Aşı yapılan yerde küçük bir kızarıklık, şişlik ve ağrı oluşabilir. Aşı sonrası ilk bir gün içinde hafif bir ateş görülebilir. Ancak ateşli hastalıklar, enfeksiyonlar gibi aktif başka bir hastalık sırasında aşı uygulanmamalıdır.