Tırnak Hastalıkları ve Tırnak Kırılması

Tırnak Kırılması Neden Olur? Tırnak Hastalıkları Nelerdir? Tırnaklar keratin adıyla bilinen ve koruyucu bir protein olan maddeden oluşur. Kükürtlü bir bileşik olan keratin selenyum, potasyum ve sodyum yönünden zengindir. Tırnağın, derinin içine doğru uzayan dip bölümüne tırnak kökü, parmağın üzerine yayılan kısmına tırnak gövdesi, parmak ucundan dışarı doğru uzanan bölümüne de tırnak ucu denir. Gövdenin köke bitiştiği yerde olan yarım ay biçimindeki beyaz alan, lunula adıyla bilinir. Lunula, buradaki hücrelerde hava bulunması nedeniyle beyazdır.

Tırnak Hastalıkları

• Tırnak hastalıkları sistemik hastalıklardan ya da travma ve enfeksiyon gibi faktörlerden kaynaklanır. Tırnak yatağı sağlıklı insanlarda, düzenli kan akışı sebebiyle, pembemsi bir renktedir. Bu yüzden birçok deri ve iç hastalıklarının belirtileri tırnaktan görülebilir. Kanda karbondioksit oranının artması tırnakların morarmasına, devamlı sigara içilmesi tırnakların sararmasına, tırnak kesme ve temizliği sırasında oluşan zedelenmeler, bazı ilâçlar, kimyasal maddeler ve bazı vitamin eksiklikleri de tırnaklarda beyazlaşmaya yol açar. Demir, çinko, kalsiyum, selenyum, folik asit ve B12 vitamini eksiklikleri kırılma, çatlama, kabalaşma ve tabakalaşma gibi tırnak bozukluklarına neden olur. İç organ hastalıkları, romatizmal hastalıkları, kalp, karaciğer ve akciğer hastalıkları da tırnaklarda bozulmalara sebebiyet verebilir.

• Tırnaklarda görülen beyazlıklardan lokal olanlar genellikle önemli bir sorunun işareti değildir. Ancak  bütün tırnakların dibinden ucuna kadar beyazlanması arsenik zehirlenmeleri veya çinko selenyum, magnezyum ve manganez gibi mineral eksikliklerinin göstergesi olabilir.

• Tırnak hastalıklarının önemli bir bölümü manikür ve pedikürden kaynaklanmaktadır. Tırnaklara sürülen oje tırnağın havasız kalmasına ve bazı enfeksiyonların oluşmasına zemin hazırlar. Ojedeki toluen, formaldehit ve dibutil ftalat adlı maddeler tırnakların sararmasına yol açar. Aseton ise doğrudan yıpratıcı etkisiyle tırnakların kolayca kırılmasına sebep olur.

• Doğal tırnaklar yeterince uzamadığında başvurulan protez tırnak uygulamaları sebebiyle fiziksel hasar oluşabileceği gibi kullanılan maddelere karşı alerjik reaksiyonlar da gelişebilir.

• Çinko eksikliği tırnak üzerinde beyaz noktalara, B12 vitamin eksikliği kuruluğa, şekil bozukluğuna, tırnak renginin koyulaşmasına, C vitamini ve folic asid eksikliği tırnak yüzeyinin pürüzlü görünümüne, A Vitamini ve kalsiyum eksikliği kuruluğa, zayıflığa, hidroklorik asid eksikliği ise tırnakların soyulmasına yol açabilir.

• Soluk renkli tırnak yaşlanma nedeniyle oluşabileceği gibi kansızlık, kalp yetmezliği ve karaciğer rahatsızlıklarından da kaynaklanabilir.

• Mavimsi tırnaklar vücuda yeteri kadar oksijen girmediğinin göstergesidir ve zatürrenin belirtisi olabilir.

• Tırnak renginin turuncuya dönüşmesi sedef hastalığından kaynaklanabilir. Tırnakların sarı ya da beyaz olması bazı mantar hastalıklarına işaret edebilir. Tırnağın belirli bir bölümünde ortaya çıkan  siyah ya da siyaha yakın lekelerin sebebi, tırnak altı kanamaları olabileceği gibi melanoma adlı kanserin belirtisi de olabilir.

• Tırnak kırılması bir çok hastalığın belirtisi olabilir. Demir, kalsiyum, magnezyum, çinko, A ve B vitaminlerinin eksikliği, hipertiroidi, hipotiroidi, kronik kalp ve solunum hastalıkları tırnakların kolayca kırılmasına neden olabilir.

• Tiroid hormonlarıyla tırnaklar arasında illişki vardır. Tiroid yetmezliğinde tırnaklar kalın ve kırılgan olurlar ve tırnaklar üzerinde yarıklar görülür. Tiroidin fazla çalışması durumunda ise tırnaklar yumuşaktır ve kırılabilir.

• Sigara kullanımı, sitostatinler denilen ilaçlar, ağır ve ateşli hastalıklar, yetersiz beslenme, vitamin yetersizlikleri ve liken planus gibi hastalıklar tırnakların uzamasını yavaşlatabilir. Liken planus çok az görülen bir cilt hastalığıdır. Hastalık deri ve mukozaları etkiler. Nadiren de olsa saç ve tırnakları tutar. Tırnak kaybı, tırnağın incelmesi, kırılması ve soyulması gibi tırnak değişikleri oluşabilir.

• Kanca tırnak, tırnak şeklinin uca doğru kıvrılmasıyla oluşur ve zaman içerisinde tırnağın uç kısmı tam kapanıncaya kadar kıvrılabilir. Kemiğe baskı yapması sebebiyle ağrıya yol açar ve yürümeyi zorlaştırır.

• Kaşık tırnakların sebebi doğumsal olabileceği gibi demir eksikliği anemisi, hipotiroidizm, Raynaud, skleroderma, ciddi beslenme bozuklukları, akromegali, polistemi vera gibi sağlık sorunlarından da kaynaklanabilir.

• Çomak parmak, el ve ayak parmaklarının uçlarındaki yumuşak dokunun şişip yuvarlaklaşmasıdır. Önce tırnak yatağı ile kökünde bir ödem oluşur, ardından tırnak saat camı görünümünü alarak uzunluğuna ve yatay olarak genişler. Tırnak çevresindeki yumuşak doku zamanla artar ve parmak yuvarlaklaşarak çomak biçimini alır. Çomaklaşma, çoğu zaman işaret parmağından başlar. Genellikle iki taraflı ve simetriktir, ancak tüm parmaklarda aynı derecede olmayabilir. Bazı durumlarda tek taraflı ve  tek bir parmakta bile görülebilir.

•Tırnak batıkları ayak tırnağının kendi özel yapısından dolayı oluşabileceği gibi sivri uçlu ayakkabıların giyilmesi, tırnakların hatalı ve çok dibinden kesilmesi, tırnakta kalınlaşmalar, travmalar ve tırnak mantarı gibi bazı tırnak hastalıklarının tırnakta neden olduğu şekil bozukluklarından da kaynaklanabilir. Tırnağın uzama yönü değişir ve etin içine doğru uzayarak ağrıya yol açar. Tırnağın uzama yönünü değiştirilmedikçe, batık sürekli tekrarlar.

• Batık tırnaklar ağrı, enfeksiyon, şişlik, kızarıklık ve akıntı gibi belirtiler gösterir. Tırnağın serbest kenarlarının deri içerisine girmesiyle oluşan tırnak batmaları, bu bölgede yabancı cisim reaksiyonu ve iltihaplanmaya yol açar.

• Batık tırnağın tedavisi için batık olan kısmın çıkarılması yeterlidir. Batık olan kısım lokal anesteziyle uyuşturulduktan sonra tırnak yatağı ile birlikte ince bir şerit halinde çıkarılır.

• Tırnağın yatağından ayrışması olan Onikolisis, tırnağın uç kısmının tırnak yatağından ayrılmasıdır. Genellikle guatr, egzama, sedef ve liken gibi hastalıklar ve tetrasiklin türü antibiyotik ilaçlar bu duruma yol açabilir.

• Glomus tümörü, tırnak yatağındaki glomus hücrelerinden meydana gelen damar yapıda bir tümördür. Tırnakta kırmızı- mavi bir alan biçiminde ortaya çıkar.

• Tırnak kenarlarında oluşan siğiller Human Papilloma adlı virüsün neden olduğu bir enfeksiyondur.  Genellikle tırnak altına doğru yayılırlar.

• Tırnak hastalıklarının önemli bir kısmı mantarlar nedeniyle oluşur. En çok ayak tırnakları, özellikle de ayak baş parmak tırnağı ve 5. parmak tırnağı etkilenir. Tırnak mantar hastalıklarının büyük bölümünden dermotofitler ve diğer küf mantarları, küçük bir kısmından ise maya cinsi mantarlar sorumludur. Kişinin vücut direnci düşükse, diyabet hastasıysa, uzun dönem antibiyotik ilaçlar veya kortizon kullanmışsa, bu durum mikropların vücuda girmesini kolaylaştırır. Dolaşım bozukluğu, lenf dolaşımını engelleyen durumlar, uzun süre ayakların veya ellerin nemli kalması, manikür ve pedikür gibi faktörler de tırnaklarda görülen mantar hastalığının gelişimini kolaylaştırır.

• Tırnak mantarı sadece kozmetik bir proplem değil, aynı zamanda tırnak yatağı ve plağını tutan bir enfeksiyondur. Tırnak mantarları, ıslaklık ve nemle ilişkili olarak yaz mevsiminde artış gösterir.

• Tırnaklarda pul pul kalkma, tırnak renginin sarı-yeşil ya da kahverengi görünümü, ayaklarda kötü koku gibi durumlar tırnak mantarının belirtisidir.

• Tırnak mantar enfeksiyonu kendiliğinden iyileşmediği için tıbbi tedaviyi gerektirir. El tırnak mantarının  tedavisi 2 ay, ayak tırnak mantarının tedavi ise yaklaşık 3 ay sürer. Tırnak mantar enfeksiyonlarının tedavi edilmemesi yumuşak doku enfeksiyonlarına yol açabilir.

• Tırnak üzerindeki kutikül (tırnak eti) denilen bölümünün dikkatli temizlenmesi gerekir. Zira, bu deri uzantısının fazla alınması, tırnak etrafı dokuyu korumasız bırakır ve tırnak dibinden giren enfeksiyon ajanları dolama denilen duruma sebebiyet verebilir. Deri kızarır, doku şişer ve ağrı hissedilir. Tırnak altındaki dokunun iltihaplanması halinde, bu durum tırnağın çıkmasına neden olabilir. Tırnak civarında derinin ya da tırnağın bütünlüğünü bozan her etken dolamaya yol açabilir. Dolama (Paronişi) travmanın sebep olduğu bir bakteri enfeksiyonudur ve antibiyotik ilaçlarla tedavi edilir.