Safra Kesesi Şikayetleri Nelerdir?

Karaciğerde üretilen safra, karaciğer içindeki safra kanalcıklarıyla toplanır ve koledok denilen bir ana kanalla birleşerek onikiparmak bağırsağına dökülür. Safra kesesi karaciğerde oluşturulan safranın depo ve konsantre edilmesini ve gerektiğinde bağırsağa akıtılmasını sağlar. Özellikle yağlı yemeklerden sonra daha kolay sindirebilmek amacıyla kese kasılarak bir miktar yoğun safrayı bağırsağa boşaltır.

Safra; kolesterol, safra tuzları, su, çeşitli boya maddeleri ve kalsiyum gibi bazı maddelerin eriyiklerinden meydana gelir. Kolesterol safrada çözünmüş halde bulunur. Bazı etkenlerden dolayı safra içeriğindeki oranlar kolesterol lehine değişimeya başlarsa kolesterol taşlarının oluşumu için uygun ortam doğar. Safra taşlarının % 90’ı kolesterol taşları, diğerleri ise bilirübin taşlarıdır.

Safra Kesesi Şikayetleri

Safra kesesi hastalıkları safranın işlevsel bozuklukları neticesinde meydana gelir. En çok görülen sorun ise safra kesesi ile safra yolları taşlarıdır.

Safra Kesesi Taşları

Safra kesesi taşları hazımsızlık, şişkinlik ve mide ağrısı, ateş, sarılık, bulantı, kusma, iştahsızlık gibi şikayetlere yol açabilir. Safra kesesi taşı birçok insanda herhangi bir yakınmaya neden olmaz. Genellikle başka bir sebepten dolayı çekilen bir röntgen filminde, ultrason ya da bilgisayarlı tomografi incelemesinde tespit edilir. Taş eğer safra kesesinin bağırsağa bağlandığı kanalı tıkarsa safra kesesi ağrıları hissedilir. Ağrı, karnın üst bölümünde, genellikle sağ taraftadır. Sıklıkla yağlı bir yemekten sonra başlar ve birkaç saat içinde sona erer. Ağrıya özellikle et suları, tavuk ve hindi derileri, soslar, tavada yapılan ve yağda kızartılan yemekler, şalgam, turp ve bazı çiğ meyveler neden olur.

Safra taşları bazen şiddetli enfeksiyona ve pankreatit gibi ciddi sağlık sorunlarına sebebiyet verebilir. Safra yolunun taşla tıkanmasından sonra, safra kesesinde iltihap oluşursa, ağrının şiddeti artar ve hastanın ateşin yükselmesine neden olur. Tıkanmaya bağlı sarılık da meydana gelebilir. Safra kesesindeki taşlar yerinden oynarsa, karaciğerden gelen kanalda tıkanıklığa ve sarılığa yol açar. Pankreas tümörü, safra yolu kanseri, pankreas, safra yolları ya da karaciğer iltihabı da sarılığın nedeni olabilir.

Safra Kesesi İltihabı

Safra kesesi iltihabının nedeni genellikle safra taşıdır. Sağ üst karın ağrısı, bulantı, kusma gibi şikayetlere yol açar. Ultrasonografiyle kolayca teşhis edilir. Tedavisi ise ameliyattır.

Safra Kesesinde Polip

Safra kesesinin iyi huylu tümörleri olan safra kesesi polipleri, genellikle başka sebeplerden yapılan  karın ultrasonografisiyle tespit edilir. Safra kesesi içinde gerçek polipler nadiren görülür. Çok sayıda insanda gözlenen 3-4 milimetrelik kolesterol kümelerini polip kabul edilmez. Deneyimli bir radyolog tarafından, içinde kanlanma gösteren 10 mm bir polip tespit edildiğinde bunların ameliyat edilmesi gerekir.

Ağrıya sebep olan ya da komplikasyon yapmış safra kesesi poliplerinin boyutu ne olursa olsun laparoskopik yöntemle safra kesesi alınır. Tesadüfen saptanan belirtiye yol açmayan safra kesesi poliplerinde 5 milimetreden küçük olanlar yıllık ultrasonografi incelemeleriyle büyüme olup olmadığı takip edilir. 5-10 milimetre arasındaki polipler de üçer aylık ultrason takibi yapılır. 10 milimetrenin üzerindeki üstü poliplerde genellikle takip yapılmadan safra kesesi laparoskopiyle alınır.

Safra Kesesi Kanseri

Safra kesesinden kaynaklanan habis tümörler safra kesesi kanseri olarak adlandırılır. Safra kesesi kanseri nadiren görülür. Sarılık, karın üst ve sağ tarafında ağrı, bulantı, kusma, ateş ve karında şişlik gibi belirtilere sebep olur. Erken dönemde belirti vermez. Belirtiler genellikle ileri dönemdeki kanserlerde kendini gösteririr. Safra yolları tümörleri genellikle karaciğerden gelen iki ana safra yolunun birleşiminde meydana gelir.