Kansızlık Nedenleri Nelerdir?

Kansızlık Nedenleri ve Kansızlık Neden Olur? Kansızlık Nedir? Kan içinde farklı tipte hücreleri barındıran yaşamsal bir sıvıdır. Alyuvar adı verilen kırmızı kan hücreleri bu hücrelerden kanda en çok bulunanıdır. Oksijeni vücudun her yerine dağıtmak alyuvarların görevidir. Oksijen taşıyan bu hücrelerin sayısının az olması ya da oksijen taşıma yeteneğinin bozuk olması anemiyi doğurur. Alyuvarların ömrü  yaklaşık olarak yüz gündür. Bu sebeple vücut hiç durmadan yeni kan hücreleri yaparak ölenlerin yerine koymak zorundadır. Yetişkinlerde kemik iliğinde yapılan kanın üretimindeki düşüşler kansızlığın başlıca nedenleri arasındadır.

Kansızlığın Nedenleri

B12 vitamini, folik asit ve demir yetersizliğinden kaynaklanan kansızlık (anemi)  tedavi edilmezse ciddi proplemlere neden olur. Kandaki hemoglobin oranının yaş ve cinsiyete göre kabul edilen değerlerin altında olması kansızlık olarak tanımlanır.

Kemik iliğinde kan yapımının azalması ya da farklı sebeplerden dolayı kan kaybının artması kansızlığın sebebleridir. Kan yapımı azalmasının en çok görülen sebepleri B12 vitamini eksikliği, folik asit eksikliği ve demir eksikliğidir.

Kansızlık belirtileri

Halsizlik, yorgunluk, çabuk yorulma, üşüme hissi, baş dönmesi, iştahsızlık, saç dökülmesi, çarpıntı, konsantrasyon bozukluğu, çalışma kapasitesinde düşüklük.

Kansızlık hamilelerde erken doğum, bebeğin düşük kilolu doğması ve bebek ölümlerine sebebiyet verebilir.

Kansızlık sorunu olan çocuklarda büyümede gerilik, sık sık hastalanma, dikkat dağılması, öğrenme ve algılama fonksiyonlarında azalmaya yol açar.

Yetişkin insanlarda kansızlık devamlı yorgunluğa, halsizliğe daha fazla hastalanmaya ve iç gücünde azalmaya neden olur.

Basit bir kan sayımıyla kansızlık teşhis edilebilir. Altta yatan nedeni öğrenmek için kan testleri yapılması gerekir. Kronik kansızlığın tedavisinde, kansızlığa yol açan rahatsızlığın düzeltilmesi gerekir.

Demir Eksikliğinden Kaynaklanan Kansızlık

• Demirin yiyeceklerle az alınması, bağırsaklardan emilimin az olması ve adet kanamaları, idrar yolları kanamaları, sindirim sistemi ülser ve kanser kanamaları gibi kronik kanamalar demir eksikliğine neden olur.

• Kırmızı kan hücreleri içinde yer alan ve oksijen taşımakla görevli hemoglobin molekülünün azalması kansızlık nedenidir. Bu moleküllerin çoğalması için demire  gereksinim vardır.

• Anemi kalbin gereksiz yere çalışmasına ve dokuların oksijen gereksiniminin tam olarak karşılanamamasına sebep olan bir durum olduğundan dolayı mutlaka tedavi edilmesi gerekir.

• Üreme çağındaki kadınlarda değişik sebenlere bağlı olarak meydana gelen aşırı adet kanamaları tedavi edildiğinde kansızlık da kısa sürede düzelecektir. Adet kanamalarının azaltılmasına ek olarak boşalmış demir depolarının doldurulması maksatıyla çoğu durumda ağız yoluyla alınan tablet ya da şuruplar, bazı durumlarda enjeksiyonla verilen demir takviyesi kansızlığın düzeltilmesini daha da hızlandırır.

• Kansızlığın çok rastlanan belirtilerinden çarpıntı, kansızlık yüzünden dokularda oluşan oksijen açlığını gidermek amacıyla, kalbin atım hızını ve her atımda pompaladığı kan miktarını artırması sonucu meydana gelir. Buna rağmen dokularda yeterli oksijen sağlanamıyorsa, solunum sayısının artması ve nefes darlığı oluşur.

• Adet kanamalarından ötürü kadınların demir depoları daha düşüktür. Sık doğumlar, çoğul gebeliklerde kadınlarda kansızlığa yol açar.

• Bebeklerin anne sütü yerine inek sütüyle beslenmesi, ek besinlere geç başlaması kansızlığa sebep olabilir.

• Vejetaryen beslenme, sağlıksız zayıflama rejimleri ve yeme bozuklukları da kansızlık nedenleri arasındadır.

• Tam kan sayımı, serum demiri ve serum demiri bağlama kapasitesi ya da serum ferritini demir eksikliğinden kaykanlanan kansızlıklarda yapılması gereken tetkiklerdir.

• Sindirim sisteminde bozukluklar, uzun süren ishaller, kronik enfeksiyonlar alınan demirin emilimini bozarak kansızlığa sebep olabilir.

• Demir gereksinimi kadınlarda, bebeklik döneminde, gebelikte, ağır hastalık ve emzirme dönemlerinde daha da artar.

• Demirin emilimini engelleyen maddeler içerdiği için çay yemek sonrası hemen içilmemelidir. Süt ve süt ürünleri  demirin emilimini engelleyeci etki gösterdiğinden dolayı demir ilacıyla beraber alınmamalıdır.

Folik Asit Eksikliğinden Kaynaklanan Kansızlık

• Alyuvarların üretimi için folik gereklidir. Folik asit yeterli değilse kan hücresi üretimi azalır ve kansızlık oluşur.

• Folik asit vücut için çok önemlidir. Kan yapımı ve DNA sentezi için gereklidir.

• Alkol folik asitin emilimini olumsuz olarak etkilediği için bu tür kansızlığa en fazla alkoliklerde rastlanır. Doğum kontrol ilaçları, epilepsi ilaçları, bağırsak hastalıkları da folik asit yetersizliğine sebep olabilir.

• Folik asit eksikliğinden kaynaklanan kansızlıkta dil şişmiş ve kırmızı görünümdedir. Depresyon ve ishal de görülebilir.

• Sinirlilik, hafızada proplemler, depresyon, kilo kaybı, halsizlik, fiziksel çalışmaya karşı dayanaksızlık folik asit eksikliğin belirtilerdir.

• Alkol  folik asit  emilimini etkileyerek tamamının vücuttan atılmasına  neden olur.

• Folik asit eksikliği sonucu  makrositik anemi görülebilir. Bu durumda vücuttaki alyuvar hücreleri büyür ve hücrelerin sayısı düşer.

B12 Vitamininin Eksikliğinin Sebep olduğu Kansızlık

• Vitamin B12 alyuvarların kemik iliğinden üretilmesi için gereklidir. B12 vitamininin yetersli miktarda olmaması halinde kansızlık oluşur.

• Besinlerle alınan B12 vitamini emiliminin olabilmesi için mide, pankreas ve ince barsağın fonksiyonlarının normal olması gerekir. Bunlardan birindeki bozukluk B12 vitaminin eksikliğine yol açar.

• Kırmızı kan hücrelerinin üretimi için  vitamin B12 ye ihtiyaç vardır. Yeterli oranda alınmazsa  B12 vitamini eksikliği  nefes darlığı, çarpıntı ve bitkinlik gibi proplemlere neden olan  bir tür kansızlık sorununa yol açar.

• Bu tür kansızlık genellikle vejeteryan beslenenlerde, mide rahatsızlıkları ve ince barsak rahatsızlığına bağlı emilim bozukluğu olanlarda görülür.

• Zihinsel fonksiyonlarda azalma, el ve ayaklarda karıncalaşma, bacak ve ellerde duyu kaybı, sararmış cilt, şişmiş, ağrıyan ve hassas dil, yorgunluk, unutkanlık, çarpıntı B12 eksikliği belirtileridir.

• Vücut rezervleri tamamen bitinceye dek kadar kendini 5-6 yıl  belli etmeyebileceğinden dolayı, vitamin B 12 takviyesi almaya her zaman dikkat etmek gerek. Gerekli oranda aldığınızdan emin değilseniz kan testi yaptırabilirsiniz.

• Sığır eti, karaciğer, böbrek, yumurta, süt, peynir ve balık B12 vitamini olan yiyecekler arasındadır

• B12 vitamini içeren gıdaların yeterli miktarda tüketilmemesi, yeteri kadar tüketilmesine rağmen  vücuttaki emilim bozukluğundan dolayı faydalanılamaması, alkol kullanımı, bazı ilaçların uzun süreli kullanımı bu vitaminin eksikliğine neden olur. Vejetaryenler, yaşlılar, devamlı diyet yapanlar da B12 eksikliği riskiyle karşı karşıyadır.

• B12 eksikliğini tedavi etmek  için b12 vitamin iğnesi veya B12 vitamin hapı kullanılır. Yine dil altından alınan türüde bulunmaktadır.