Kuşpalazı Neden Olur? Difteri Nedir? Difteri (Kuşpalazı) hastalığına Corynebacterium diphtheriae adlı bakterinin ürettiği bir toksin yol açar. Difteri basili, 34-38 derecede ürerken toksinini salgılar. Toksin, dokularda harabiyete ve sinirlerde felce yol açar. Difteri toksini difteri basilinin hücre dışı bir ürünüdür ve protein yapısındadır. Isı, ışık ve bekleme ile toksin özelliğini kaybederek toksoid hale dönüşür.
Difteri hastalığında boyundaki lenf bezeleri şişer. Hastalığın başlangıcında başağrısı, solukluk, halsizlik, hızlı nabız, idrarda protein bulunur. Kaslar iyice gevşeyince hasta kendini daha halsiz hissetmeye başlar. En ciddi belirtiler dolaşım sisteminde meydana gelir. İkinci haftada tansiyonu düşen hastanın rengine morarma oluşur. Kalp sesleri giderek zayıflayıp zehirin kalp kasına etki etmesiyle kalp yetmezliği ortaya çıkar. Zamanında müdahle edilmezse, genellikle ikinci haftanın sonunda hasta yaşamını yitirir.
Difteri Hastalığı Nasıl Bulaşır?
• Öksürme ve aksırmayla havaya yayılan bakteri ağız, boğaz ve buruna yerleşerek enfeksiyona neden olur. Duyarlı bir kişide mikrop en çok olarak boğaza yerleşir.
• Enfeksiyon genellikle boğazı etkiler ve havayollarının tıkanmasına ve ölüme yol açabilir. Bulaşma insandan insana, yakın fiziksel temasla gerçekleşir. Solunum yolu damlacıklarıyla solunum yolundan, solunum yolu salgıları ve deri lezyonlarına temas eden eşyalarla ise dolaylı yoldan bulaşır.
• Difteri hastalığını bulaştıran kişiler genellikle boğaz difterili hastalar ve hasta olmayan boğaz taşıyıcılarıdır.
• Tedavi edilmeyen hastalar 2-3 hafta bulaşıcı olmaya devam ederler; ancak antibiyotik kullanmaya başladıktan 48 saat sonrasından itibaren bulaştırıcılığını kaybeder.
• Bazı kişiler antibiyotik kullanımına rağmen bakteriyi taşımaya devam ederler. Hastada 3 defa peş peşe yapılan kültürlerin hepsi de negatif çıkmadan tedavinin kesilmemesi gerekir.
Difteri Belirtileri
Boğaz ağrıları, ateş, başağrısı, kusma, nabız artışı, yutkunma zorluğu, nefes darlığı ve yorgunluk gibi semptomlara neden olur.
Difteri Komplikasyonları
Difteri komplikasyonları mikrobun zehirleme derecesi ve tedaviye başlama zamanına göre değişir. Kalp kasının iltihabı en çok görülen durumdur. Anormal kalp atımlarına ve kalp ritmininin bozulmasına yol açar. Ağır difteri zehirinin sinir dokusunda sebep olduğu zarar nedeniyle felçler görülebilir. Felç solunum için gerekli olan ana kası etkilerse zatürre ya da solunum yetmezliği oluşabilir. Ayrıca bazı vakalarda geçici böbrek iltihabı belirtileri görülebilir.
Difteri hastalığına yakalanan kişilerin %5-10’u hayatını kaybetmektedir.
Difteri Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavide antibiyotik ilaçlar ve difteri antitoksini kullanılır. Kandaki difteri zehrini etkisiz hale getiren antitoksik serum verilir. Antitoksin, vücutta dokulara bağlanmış olan toksini etkisiz hale getirememekle birlikte, serbest toksini etkisizleştirerek hastalığın ilerlemesini engeller. Doğrudan difteri basilini öldürmesi için yüksek doz antibiotik verilir. Toksin böbrek üstü bezini etkilediği için kortizon içeren ilaçlar da kullanılabilir.
Difteri Aşısı Ne Zaman Yapılır?
Difteri aşısı bakterinin kendine değil hastalığa yol açan toksinine karşı geliştirilmiş toksoid bir aşıdır. Hastalığa sebep olan bakteri sıvı besiyerinde çoğaltılır, saflaştırılır ve toksini inaktive edilir.
Difteri aşısı tetanoz ve boğmaca aşısıyla beraber karma aşı olarak uygulanır. Aşıya 2 aylıkken başlanır ve 1 aylık aralarla üç doza tamamlanır. Üçüncü aşıdan 1 yıl sonra bir doz daha uygulanır. Çocuk ilkokul 1. ve 8. sınıftayken sadece tetanus ve difteriden oluşan ikili karma aşıyla uygulamaya devam edilir.
Yukarıda yeralan metin haber ve bilgi amaçlı hazırlanmış olup, hekimin uygulayacağı teşhis ve tedavisinin yerine geçmez. Herhangi bir tedavi sürecine başlamadan önce mutlaka sağlık uzmanının görüş ve onayı alınmalıdır.
