Çiçek Hastalığı Nedir? Variola adlı virüsün neden olduğu çiçek hastalığı enfeksiyon hastalıkları tarihinin bilinen en ölümcül hastalıklarındadır. Çiçek virüsü, Variola major ve Variola minor olan iki varyeteye sahiptir. Variola minor, hastalığın daha hafif seyreden formudur. Variola major ise, yaygın döküntüler ve yüksek ateşle ortaya çıkan daha ağır formdur.
Hastalık küçük çocuklar, yaşlılar, bağışıklığı baskılanmış kişiler ve hamilelerde daha ağır seyretmektedir.
Çiçek Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Virüs, insandan insana bulaşır. Çiçek hastalığı olan insanlarda bulaştırıcılık hastalığın ilk haftasında en yüksek düzeydedir. Çünkü ilk hafta içerisinde tükrükte çok sayıda virüs bulunmaktadır.
Virus, havada dolaşıma bırakıldıktan sonra solunum, yemek ve kan yoluyla bulaşır. Kuluçka dönemi 7-17 gün olan virüs, yorgunluk ve ağrının ardından oluşan kızarıklıklar ve yüksek ateş gibi belirtilere neden olur. Kuluçka döneminde herhangi bir belirti görülmez ve bulaştırıcılık sözkonusu değildir. Hasta, döküntülerin görüldüğü andan, ciltteki son kabuklar yok oluncaya dek bulaştırma riski taşır.
Çiçek Hastalığı Belirtileri
Yüksek ateş, yaygın baş ve vücut ağrısı, ciltte döküntülerle kendini gösterir. Döküntüler sıvı ve cerahat dolu püstül denilen şekle dönüşür. Püstüller kabuklanır ve ardından bu kabuklar dökülerek hasta %70 olasılıkla iyileşir. İyileşen kişilerde özellikle yüzde daha çok olmak üzere ciltte izler kalabilir ve körlük de meydana gelebilir. Hastalığın variola major tipi %30 oranında ölümcül seyretmektedir.
Hastalığın özel bir tedavisi bulunmamaktadır. İkincil bakteriyel enfeksiyonların gelişimini önlemek
amacıyla antibiyotik ilaçlar verilebilir.
Çiçek Aşısı
Çiçek aşısı, Vaccinia virüsünden üretilen canlı bir aşıdır. Vaccinia virüsü, çiçek hastalığıne yol açan variola virüsüyle aynı ailedendir. Vaccinia virüs kökeninin kullanıldığı dana ya da koyunda üretimle elde edilen birinci kuşak aşılar %95 oranında koruyucu olmuştur. Koruyuculuk süresi 5 ila 10 yıldır.
Aşı, hamilelere, egzaması olan kişiye, bağışıklık sistemi sorunlu veya bu sistemi etkileyecek kortizon, kemoterapi gibi tedaviler görenlere uygulanmamaktadır. Aşı, bazen tüm vücuda yayılıp döküntü ve izlere neden olabilir. Aşı yerinde iltihaplanmalar veya aşının derinleşip ciddi doku hasarına sebep olma olasılığı da bulunmaktadır. Döküntünün gözde ortaya çıkması durumunda körlük oluşabilir.
Dünyanın hiçbir ülkesinde kitlesel çiçek aşılaması yapılmamaktadır. Aşının diğer aşılarla karşılaştırıldığında yan etkileri normal koşullarda kabullenilemeyecek kadar fazladır. Yaygın lokal reaksiyonlarının dışında bir milyon olguda 13-52 oranında önemli yan etkilere yol açmaktadır. Kullanılan aşı suşuna göre değişmekle beraber yaklaşık olarak bir milyonda 1-5 oranında da ölüme sebebiyet verebilmektedir. Ayrıca dünyadaki aşı stokları kitlesel aşılama için yeterli değildir. Aşı dünyanın hiçbir yerinde satılmamaktadır. Risk görüldüğü takdirde ülkelerin sağlık bakanlıkları alacakları kararla uygulamaya başlıyorlar.
Hastalık, Dünya Sağlık Örgütü tarafından başlatılan aşı kampanyasıyla tüm dünyada ortadan kaldırılmıştır. 9 Aralık 1979 tarihinde DSÖ Belgelendirme Global Komisyonu, hastalığın dünyadan silindiğini açıklamıştır. 8 Mayıs 1980 tarihinde toplanan Dünya Sağlık Asamblesi’nde (WHA)’nde bu karar onaylanmış ve tüm dünyada çiçek aşısı uygulamasına son verilmiştir. Ancak, hastalığın son örneklerinin yok edilmesi 1986 yılından beri tartışılmaktadır. Günümüz itibariyle ve bilindiği kadarıyla çiçek virüsü Variola, Rusya Federasyonu Devlet Viroloji ve Biyoteknoloji Araştırma Merkezinde ve de ABD Federal Hükümetinin Hastalıkları Kontrol ve Önleme Merkezinde olmak üzere sadece 2 laboratuvarda bulunmaktadır.
Çiçek hastalığına neden olan virüsün son örneklerini elinde bulunduran Rusya ve ABD, örneklerin tamamen yok edilmesi için diğer ülkelerden gelen yoğun taleplere rağmen bu yönde karar almamaktadır. Virüsün yok edilmesini savunanlar bu virüsün insanlar arasından artık silindiğini ve mevcut tıbbi imkanlarla onlar olmadan da aşı geliştirilebileceğini ileri sürerken, Rusya ve ABD ise daha garantili aşıların üretilmesi için bir süre daha saklanması gerektiğini belirtiyorlar. Rusya ve ABD ayrıca, virüsü gizlice saklayan bir ülkenin ilerde bunu geliştirerek biyolojik silah üretme olasılığına karşı virüs örneklerinin yok edilmesi veya ortak saklanması durumunda da bunun karşılıklı gözetim altında yapılmasını talep ediyorlar.
Yukarıda yeralan metin haber ve bilgi amaçlı hazırlanmış olup, hekimin uygulayacağı teşhis ve tedavisinin yerine geçmez. Herhangi bir tedavi sürecine başlamadan önce mutlaka sağlık uzmanının görüş ve onayı alınmalıdır.
bir gün insanların kökün uzaydan gelen bir virüs kurutacak benim bunu söylememe yetkim var ama …..
Benim de kardeşim çiçek hastalığına tutuldu ama şükür acil müdalae iyileştirdi.