A grubu beta hemolitik streptokok ya da diğer adıyla beta mikrobu genellikle 5 ile 15 yaş arasında görülen bakteriyel bir enfeksiyondur. Hemofilus influenza, Mikoplazma pnömoni, C. diptheria gibi birçok bakteri boğaz enfeksiyonlarının sebebi olmakla birlikte, bunlar arasındaki en önemlisi A grubu beta hemolitik streptokok’lardır. A grubu beta hemolitik streptokok bakterileri, boğazda neden olduğu iltihabi hastalığın yanısıra nadiren görülen akut eklem romatizması ve akut glomerulonefrit gibi komplikasyonlara yol açabilir. Bu bakterilerin tespiti ve tedavisi bu önemli komplikasyonların önlenmesi bakımından oldukça önem taşır. Tam tedavi edilmeyen hastaların %1 ila 4’ünde nefrit ve kalp romatizması gelişebilir.
A grubu beta hemolitik streptokok bakterisinin “projenik eksotoksin” adlı toksine sahip olan türleri, bademcik iltihabına sebep olduğunda, kızıl hastalığı meydana gelir. Kızıl, A grubu beta-hemolitik streptokokların yol açtığı döküntülü bir hastalıktır. Boğaz ağrısı, ateş ve döküntü gibi şikayetlere neden olur. Kızıl döküntüsü olarak adlandırılan cilt bulguları, el ve parmaklarda soyulmaya sebep olur. Dilin çilek görünümünü alması, hastalığa teşhis konulmasını sağlayan önemli belirtiler arasındadır. Bademciklerin üzerinin beyaz leke ve iltihapla kaplanması da kızıl hastalığında sıkça görülen belirtilerdendir.
Grup A Beta Hemolitik Streptokok adlı bakterinin kapsülü, kalp kapakçığındaki, böbrekteki ve eklem yüzeyindeki antijenik yapıya oldukça benzerlik gösterir. Vücudun savunma hücreleri streptokoka karşı saldırıya geçtiklerinde yalnızca bu bakteriyi yok etmez ayrıca bu bölgelerdeki dokuları da yok ederler.
Beta Mikrobu Bulaşıcı Bir Hastalık mıdır?
Beta mikrobu hava teneffüsü ve damlacık yoluyla bulaşır. Belirtilerinin görüldüğü akut dönem bulaşıcılığın en fazla olduğu dönemdir. Enfeksiyon bulaşmış kişilerin sağlıklı kişilere 1 metreden daha fazla yaklaşması halinde; beta mikrobu öksürük veya salya yoluyla bulaşabilir.
Beta Mikrobu Belirtileri
Ani başlayan yüksek ateş, boğaz ağrısı, bulantı, kusma, baş ve karın ağrısı gibi şikayetlere neden olur. Bademcikler üzerinde beyaz bir zar oluşur. Boğazda ve bademciler üzerindeki şiddetli kızarıklık ve iltihabi görüntünün yanı sıra damakta noktasal kanama odakları ve boyunda ağrılı ve şiş lenf bezleri görülebilir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Teşhis için boğaz kültürü,kandaki iltihabı saptamak için kan sayımı, CRP ve ASO gibi bazı kan testleri yapılır. Beta mikrobu penisiline karşı oldukça hassastır ve tedavide ağızdan ya da enjeksiyon şeklinde penisilin kullanılır. Tedavi, hastanın durumuna, yaşına, kilosuna, enfeksiyonun şiddetine göre doktor tarafından planlanır. Bu yüzden, doktora danşmadan antibiyotiğe başlaması doğru değildir.
Bademcik iltihaplanmasına yol açan Grup A Beta Hemolitik Streptokok ise, bir an önce antibiyotik tedavisine başlamak gerekir. Amaç, bademciklerin tedavisinden çok, bu bakterinin vücudun diğer bölümlerinde sebep olacağı tahribatı engellemektir. Bakterinin etkisinden çok vücutta yol açacağı tahribat insana ciddi zarar verir. Beta mikrobu ilk 10 gün içinde tedavi edilirse, kalp ve eklemlerde önemli hasara sebep olmaz. Ancak böbrekler için aynı şeyi söylemek zor. Bazen tedaviye rağmen hasar meydana gelebilir. Eğer 10 günlük süre geçirilirse kalp romatizması, eklem romatizması ve nefrit gibi önemli sağlık sorunlarıyla karşılaşılabilir.
Kalp Romatizması
Tedavi edilmeyen beta mikrobu kalp ve sinir sisteminde kalıcı hasara yol açarak kalp romatizması olarak da bilinen Akut Romatizmal Ateş hastalığının oluşumuna sebep olur. Hastalık, A grubu beta hemolitik streptokok mikrobun neden olduğu ateş, boğaz ağrısı ve bademciklerin şişmesiyle kendini gösterir. Ardından gezici tarzda eklem ağrısı, şişmesi ve hareket kısıtlığı görülür. Bir eklem düzelirken diğerinde tutulma olur. Tedaviyle birkaç gün içerisinde eklemler düzelir ve kalıcı bir bozukluğa neden olmaz. Ancak asıl proplem hastaların bir bölümünde görülen kalp kapağı, kalp kası veya kalp zarı iltihabıdır. Eklem tutulması olmaksızın da doğrudan kalp hastalanabilir.
Nefrit
Boğaz enfeksiyonunu takiben ortaya çıkan nefrit, vücudun beta mikrobuna karşı verdiği şiddetli yanıt sebebiyle meydana gelen böbrek bozukluğudur. El, ayak, yüz ve gözde şişmelere yol açar. Çocukta üre ve kreatin yükselmesi olur ve böbrek fonksiyonları bozulur. İdrara kan karışması nedeniyle idrarın rengi kıpkırmızı olur.
Yukarıda yeralan metin haber ve bilgi amaçlı hazırlanmış olup, hekimin uygulayacağı teşhis ve tedavisinin yerine geçmez. Herhangi bir tedavi sürecine başlamadan önce mutlaka sağlık uzmanının görüş ve onayı alınmalıdır.
bir haftalık bebek kanınde mikrob bulunmakte emiyor ve yatmiyor