Bel Fıtığı Belirtileri. Bel Fıtığı Nedir? Bel fıtığı bel omurları arasındaki süspansiyon vazifesi gören kıkırdak dokunun farklı nedenlerle yırtılarak omurilikten çıkan ve kalçaya, bacağa dağılan sinire baskı yapmasıdır. Bel fıtığının meydana gelmesindeki en önemli sebep vücudun yanlış kullanılmasıdır.
18 yaşından küçüklerde çok önemli bir kaza olmadığı takdirde bel fıtığı görülmez. Fakat 30 yaşından sonra kıkırdaklar bozulmaya başlar. 50 yaşından itibarense tüm kıkırdaklarda bozulma kaçınılmaz olur. Kıkırdağın bozulması suyunu kaybetmesi ve yüke karşı koyamaması anlamına gelir. Bu yüzden önemsiz sayılabilecek yüklenmelerde bile yırtıklar meydana gelir ve kıkırdağın kırılganlığı fazlalaşır.
Bel Fıtığı Nedenleri
Ağır kaldırmak, travma, uzun müddet aynı pozisyonda çalışmak, yüksekten düşme, kilo fazlalığı, çok doğum yapmak, düzenli egzersiz ve spor yapılmaması ve kalıtsal faktörler fıtığa yol açabilir.
Bel Fıtığı Belirtileri
• Bel fıtığı omurlar arasındaki disklerin bir sebepten ötürü bozulması veya yaş nedeniyle dejenere olup, özelliğini yitirerek balonlaşması ve bu balonlaşma neticesinde balonların yönüne göre farklı klinik şikayetler göstermesidir.
• Bel ağrısı, kalçaya, bir ya da iki bacağa yayılan ağrı, yürüme zorluğu, ayaklarda uyuşmalar ve güçsüzlük bel fıtığının belirtileri arasındadır.
• Her bel ağrısı bel fıtığı anlamına gelmez. Belde hissedilen ağrılar farklı sebeplere bağlı olarak meydana gelebilir. Belde ağrıya yol açan çok sayıda neden vardır. Bel ağrılarının yalnızca %5’i bel fıtığı sebebiyle meydana gelen ağrılardır. Bel ağrılarının %95’i duruş bozuklukları, bel kaymaları, omurganın denge bozuklukları, kireçlenme, bazı romatolojik rahatsızlıklar ve kas spazmları gibi sebeplerden ötürü görülür.
• Bel fıtığında ağrı çoğunlukla hareket edildiğinde ve ayağa kalkıldığı zaman artar. Genellikle bacağa arkadan ya da önden vuran bir biçimdedir.
Bel Fıtığı İçin Hangi Bölüme Gidilmeli?
Ağrının bel kaynaklı olduğu saptanmışsa bel ağrılarıyla uğraşan bir uzmana gidilmesi gerekir. Bunlar ağrı klinikleri, ortopedi-travmatoloji servisi ve nöroloji servisleridir.
Bel Fıtığı Tedavi Yöntemleri
• Manyetik rezonans, bilgisayarlı tomografi gibi yeni görüntüleme tekniklerinin kullanımı bel fıtığının doğru teşhis edilmesine ve doğru tedavinin uygulanmasına önemli katkılar sağlamıştır.
• Uzmanlar bel fıtığının tedavisinde fizik tedaviden ameliyata kadar çeşitli yöntemler olsa da sadece %15’inde cerrahi yönteme başvurulması gerektiğini belirtiyorlar. Ancak bel fıtığının tedavisinde cerrahinin yerinin sadece %1 ile % 3 oranında olduğunu belirten uzmanlar da var. Tedavi yöntemleri konusunda da farklı görüşler mevcut.
• Yalnızca bel ve bacak ağrısı varsa herhangi bir uyuşukluk, hareket kısıtlılığı ve güç kaybı yoksa bel fıtığı başlangıç aşamasındadır. Bu durumda hastaya kas gevşeticilerin verilmesi, yatak istirahatı ve belini zorlayacak hareketlerden kaçınması tavsiye edilir.
• Bel fıtığı ilerlediyse, istirahata ve kas gevşetici ilaçların kullanımına rağmen hastanın yakınmaları sürüyorsa fizik tedavi uygulanabilir.
• Yapılan tedavilere rağmen ağrılar geçmemişse nükleoplasti metodu uygulanabilir. Bu yöntem ileri aşamaya ulaşmamış bel fıtıklarında, fıtıklaşmış diske röntgen altında bir iğneyle girilerek radyofrekans dalgalarıyla diskin ısıtılması, diskin içindeki sinirlerin harap edilmesi ve diskin içinde boşluklar açarak fıtığın çökmesi temeline dayanır.
• Fizik tedavi uygulanmasına karşın ağrılar sürüyorsa veya geriletilmeyen bir güç kaybı, bacakta incelme, idrar tutamama, şiddetli ağrılar varsa ya da MR’da diskten bir parça koptuğu saptanırsa cerrahi müdahale (Mikrodiskektomi) yapılır.
• Meydana gelen bel sorunlarının yarısında kıkırdağın sert kısmı yırtılır ve içindeki yumuşak kısım çıkıp ordaki sinirlere baskı yapar. İlaç tedavisi ve istirahat tedavisi gibi uygulamalardan sonuç alınamıyorsa klasik bel fıtığı ameliyatı yapılır. İkinci sorun ise diskin bozulmasıyla oluşan ağrılardır. Bu durumda kıkıkırdak yapısı bozulduğu için biraz yayılır ve sinire basar. Fakat bu da bazen bel fıtığı olarak kabul edilip hastaya fıtık ameliyatı yapılmaktadır. Ameliyata rağmen hastanın ağrıları da devam ettiği için hasta mutsuz olmaktadır. Uzmanlar bu durumda fıtık ameliyatı değil füzyon ameliyatı yapılması gerektiğini belirtiyorlar.
Bel fıtığı ameliyatı 3 değişik yöntemle yapılmaktadır;
• Açık cerrahi,
• Mikrocerrahi/ mikroendoskopik cerrahi
• Tam kapalı endoskopik cerrahi.
Her üç uygulamada da ameliyat edilen hastalarda ameliyat sonrasında yaklaşık %5 oranında ameliyat mesafesinde nüks olduğu ifade edilmektedir. Nüks eden vakaların %90’ı ilk 6 ayda nüksetmektedir.
Cerrahi yöntem bacağa ya da sinirlere basan diskin o kısmının çıkarılması esasına dayanır. Omurların üzerinde sinire ulaşmak için küçük bir pencere açılıp, sinirin üstüne basan kısmın çıkarılması ve sinirin bu konuda rahatlatılması hedeflenir.
Kapalı Endoskopik Bel Fıtığı Ameliyatı (KEBFA) : Artroskopik bel fıtığı ameliyatı olarak da adlandırılmaktadır. Yöntemin bel fıtığı olan her hastaya uygulanabildiği belirtilmektedir. Ancak omur kayması sebebiyle vida ve plaklayla dolaşan veya kanal genişletme ameliyatı gerektiren kişilere uygulanmamaktadır.
Ameliyatın yapılabilmesi için özel endoskopik cerrahi aletler ve uygulayacak cerrahın uluslararası sertifika sahibi olması gerekir. Ameliyat 0.5 santimlik bir kesiden yapılmakta. Kas ve kemik dokularda herhangi bir uygulama yapılmadığı için ameliyat sonrası erken dönemde bel ağrısının olmadığı ve hastanın aynı gün taburcu olabileceği bu yöntemi uygulayan uzmanlar tarafından belirtiliyor.
Spinal Enjeksiyon: Omuriliğin yanına veya kuyruk sokumundan girilerek yapılan iğnelerdir. Bel ve boyun fıtıklarında etkili olduğu belirtiliyor. Lezyonun olduğu alanda ödemin, iltihabın çözülmesini sağlıyor ve şikayeti azaltıyor. Bu yöntem hastalık omuriliği etkilemişse, iki siniri tutmuşsa yapılıyor.
Bel Fıtığında Ozon Tedavisi: Majör uygulamada hastadan alınan 100 cc kan özel bir alette işlemden geçirilerek yeniden vücuda verilir. Küçük uygulamada ise ozon gazı enjeksiyonla ağrının olduğu yere enjekte edilir. Ozon tedavisinin 10-15 seans uygulanması gerekir.
Ozon serbest oksijen radikallerin oluşumunu önler. Disk mekanik olarak büzüşür. Diskin küçülmesi sinirlerin basıdan kurtulmasına ve sinirlerin serbestleşmesine yol açar. Ozon antienflamatuvar ve kas gevşetici özelliğiyle sinir kökü üzerindeki baskıyı azaltarak ağrıyı keser. Bel fıtığında bel etrafındaki kaslara, sinir kökleri çevresine ya da disk içine ozon uygulaması yapılabilmektedir.
Manipülatif Tedavi: Omurgadaki küçük eklemler kilitlendiğinde açılması gerekir. Manipülatif tedavi kilitlenen noktaların belirli ve uzman tarafından yapılan el hareketleriyle açılmasına yönelik uygulamadır. (Sadece uzman kişiler tarafından yapılabilir aksi takdirde ciddi sonuçlara yol açabilir)
Akupunktur: Asıl tedavinin yanında destek tedavisi olarak uygulanabilir. Akupunktur uygulamasının ağrıyı kesici ve azaltıcı vardır.
Bel fıtığının tedavisinde önce istirahat ve ilaç tedavisi sonra fizik tedavi, ağrı klinikleri gündeme gelmelidir. Bu uygulamalarla iyileşme olasılığı yüksektir. Ancak hiçbirinden sonuç alınamamışsa ve kişinin yaşam kalitesi düşmüşse bu durumda ameliyat seçeneği çözüm olarak düşünülmelidir. İkinci bir doktora danışmak da daha sağlıklı bir karar verilmesi açısından faydalı olabilir.
Yukarıda yeralan metin haber ve bilgi amaçlı hazırlanmış olup, hekimin uygulayacağı teşhis ve tedavisinin yerine geçmez. Herhangi bir tedavi sürecine başlamadan önce mutlaka sağlık uzmanının görüş ve onayı alınmalıdır.
Şu ozonlama teknolojisi gerçekten mucizevi bir etiye sahip bel fıttığında bile kullanılabildiğini ilk kez duyuyorum. Teşekkürler bu değerli yazınız için.