Sarı Kantaron Otu

31 Ağustos 201423 Haziran 2009 Yazarı: beslenmedestegi

Sarı Kantaron Otu Neye İyi Gelir? Sarı Kantaron Faydaları Nelerdir? Birçok araştırmalara konu olan ve de bitkisel prozac olarak tanımlanan sarı kantaron bitkisi hafif ve orta derece depresyonlar için doğal bir antidepresandır.

Sarı kantaron otunun ülkemizde bilinen diğer isimleri binbirdelik otu ve kılıçotudur. Bitkideki etken maddeler çiçek ve yapraklardadır.

Sarı kantaron bitkisinin latince adı Hypericum perforatum L. ingilizce adı ise St. John’s wort‘tur.

Sarı Kantaronun Faydaları

• Bitkide bulunan hypericin adlı etken maddenin depresyonda etkili olduğu düşünülmektedir.

• Sarı kantaronun etki mekanizmasının nasıl meydana geldiği tam olarak bilinmese de serotonini artırarak etki göstermektedir.

• Bu konuda yapılan çalışamalar depresyonu olan kişilerin %60-80’inin sarı kantaron kullanımı ile tedavi olduğunu gösteriyor.

• Almanya’da yapılan bir araştırmada sarı kantaronu 4 hafta kullanan hastaların %80’inde iyileşme ya da hastalığın belirtilerinden kurtulma olduğu tespit edilmiştir.

• Sarı kantaron otu Almanya’da hafif ve orta derece depresyonu, ankisiyeteyi tedavi edici bir ilaç olarak onaylanmıştır.

• Salzburg Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma sonucu sarı kantaronun plasebo’dan %250 oranında daha etkili olduğu olduğunu göstermiştir.

• Sarı kantaronla ilgili yapılan deneylerde hastaların uyku sorunlarının, karamsar ruh halinin, korkuların ve de baş ağrısı, bitkinlik, yorgunluk gibi belirtilerinin düzeldiği görülmüştür.

• Sarı kantaronun antidepresan özelliği British Medical Journal‘da yayınlanan klinik incelemelerin değerlendirilmesiyle de tespit edilmiştir.

• Sarı kantaronla sentetik bazı antidepresan ilaçların hastalar üzerinde etkilerinin araştırılması sonucunda sarı kantaronun bu ilaçlarla eşit düzeyde ve bazen daha etkili olduğu saptanmıştır. Ayrıca sarı kantaronun diğer sentetik ilaçlardan daha güvenli ve daha hafif yan etkileri bulunduğu belirtilmiştir.

• Alman Sağlık Bakanlığının bitkisel preparatların hazırlanması ve ruhsatlandırılmasından sorumlu E Komisyonu, sarı kantaronun depresyon ve anksiyetede kullanımına onay vermiştir.

• Ülkemizde, Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalı’nda geliştirilen ve sarı kantaron bitkisinin kullanıldığı tedaviyle, yaşa bağlı makula dejeneresansı (sarı nokta hastalığı) büyük ölçüde durdurulmuştur. Prof. Dr. Güngör Sobacı’nın geliştirdiği yöntemde, sarı kantaron bitkisi hastalara ağız veya damar yoluyla verilmiş; ağız yoluyla alanların %64’ünde, damardan tedavi görenlerin ise %87’sinde körlük engellenmiştir.

• Bu yöntemde, ilacın verilmesinden 6 saat sonra hastanın gözündeki sarı noktada oluşan damarlar lazerle kurutuluyor. Hasta 3 ayda bir kontrol ediliyor ve bu süre içinde günde üç defa ilacı almaya devam ediyor.

Sarı Kantaron Nasıl Kullanılır?

Hafif veya orta derecede depresyonlara karşı önerilen kullanım dozu 300 miligramlık sarı kantaron tabletinden günde 3 defa alınmasıdır. Bu tabletlerin % 0.3 hiperisin içerecek şekilde standardize edilmiş olması gerekir.

Etken maddeler çiçek ve yapraklarda bulunur. Bu yüzden kaliteli bir ürün sadece üst kısımlarından elde edilir.

Yeterli bir etki ancak 3 ila 5 haftada görülebilir.

Depresyona bağlı uyku bozukluklarında, kediotu köküyle beraber kullanımı daha etkili olur.

Depresyonların büyük bir kısmı hafif-orta şiddettedir ve tıbbi onay olması halinde bitkisel tedavi uygulanabilir. Ancak majör depressif bozukluk ve bipoler bozukluğa bağlı melankolide bitkilerin tedavide yeri yoktur.

Sarı Kantaron Çayı Nasıl Yapılır?

1 kahve kaşığı dolusu sarı kantaronun üzerine 150 ml kaynar su döküldükten sonra 10 dakika kadar demlenir ve süzüldükten sonra sabah ve akşam olmak üzere 2 bardak içilir. Ancak sarı kantorun çayı yeterli etkiye sahip olmadığı için 0.2-1 mg total hiperisin ve yeterli oranda hiperforin, flavonoidler ve ksantonlar içeren standardize ekstreler ön planda olmalıdır.

Sarı Kantaron Yan Etkileri – Sarı Kantaronun Zararları Varmıdır?

Journal of Geriatric Psychiatri and Neurology da yayınlanan bir yazıda bu bitkinin yan etkilerinin çok az, hafif ve geçici olduğu ve ilacın bırakılmasıyla ortadan kalktığı görülmüştür.

Bazı çalışmalarda hafif-orta derecede depresyonu olan kişilerde belirtilerin azaltılmasında etkili olduğu tespit edilirken, fluoksetin (Prozac), sitalopram (Celexa) ve sertralin (Zoloft) gibi ilaçların yol açtığı libido kaybı gibi yan etkilere neden olmadığı görülmüştür.

Sarı kantaron otunun fazla miktarda kullanımı cilt döküntüleri ve ışığa karşı duyarlılığa neden olabilir.

Uyarılar ;

• Hamileler veya emziren kadınlar kullanmamalıdır.

• Sarı kantaron kullanımı açık tenli insanlarda ışığa karşı hassasiyet meydana getirebilir. Fotosensibilizasyon etkisi nedeniyle sarı kantaron kullanan kişilerin yoğun güneş ve solaryum ışınlarından uzak durmaları gerekir.

• Lens proteinleriyle olası reaksiyon sebebiyle katarakt gelişebileceğinden, gözler yoğun güneş ışınlarından korunmalıdır.

• Sentetik diğer antidepresanlarla bir arada kullanılmamalıdır. Birlikte kullanılması ilaçların etkileşmesine ve de olumsuz sonuçların doğmasına neden olabilir.

• Antıkoagulan ilaçlar, doğum kontrol ilaçları, antidepresan ilaçları, antikanser ilaçlar, HIV tedavisinde kullanılan ilaçlar ve digoksin, indinavir, siklosporin gibi ilaçlarla birlikte alınmaması gerektiği belirtiliyor.

• Bazı ilaçlarla etkileşime girdiği gerekçesiyle sarı kantaronun satışı Fransa’da yasaklanmıştır.

• Tansiyonu yükseltebileceği için yüksek tansiyonu olan kişilerin kullanmaması gerekir.

• Doktorun izni olmadıkça çocuklara verilmemelidir.

•Ağır depresyon ve intihar eğiliminin olması durumlarında doktorun izni olmadıkça kullanılmamalıdır.

•Organ nakli yapılan kişilerin kesinlikle sarı kantaron kullanmaması gerekir!

Diğer Sarı Kantaron Yararları

• Laboratuvar çalışmalarında, sarı kantaronun antibiyotiklere dirençli bazı bakteriler de dahil olmak üzere bazı enfeksiyonlara karşı etkili olduğu tespit edilmiştir.

• Çalışmalar sarı kantaronun sinirlilik , göğüs hassasiyeti gibi Premenstrüel sendromun fiziksel ve duygusal belirtilerini hafifletmeye yardımcı olabileceğini düşündürmektedir.

• Sarı kantaronun iyi geldiği bir diğer alan yara ve yanıklardır.

• St. John ‘s wort antibakteriyel özelliklere sahiptir ve aynı zamanda inflamasyonla mücadeleye yardımcı olabilir. Küçük yaralar ve cilt tahrişi için yağ bazlı ürünler topikal olarak uygulanabilir.

• Sarı kantaron yağı kas ağrısı ve yumuşak doku romatizması için haricen kullanılır.

• Sarı kantaron kapsül, tablet, tentür, çay ve yağ bazlı losyonlar gibi çeşitli formlarda kullanılmaktadır.

• Sarı kantaron kapsül olarak eczanelerde St. John’s wort adıyla satılır. Çay olarak da içilmekle birlikte bitkideki hypericin ‘in suda çözünmemektedir.

---------

Yukarıda yeralan metin haber ve bilgi amaçlı hazırlanmış olup, hekimin uygulayacağı teşhis ve tedavisinin yerine geçmez. Herhangi bir tedavi sürecine başlamadan önce mutlaka sağlık uzmanının görüş ve onayı alınmalıdır.