Melisa Çayı

Melisa Çayının Faydaları ve Zararları Nelerdir? Melisa bitkisi ve melisa çayının sinir sistemini gevşetici ve uyku proplemlerinde rahatlatıcı etkisi vardır.

Oğulotu olarak da bilinen Melissa Officinalis, ilk kez 1. Yüzyılda, Yunanlı Fizikçi ve Eczacı olan Dioscorides tarafından kaleme alınmıştır. Dioscorides, depresyon ve melankoli tedavisi için, melisa yapraklarını şarapta bekleterek, karışımı tüketmenin iyi olduğuna inanıyordu. Melisadan elde edilen önemli kimyasallar arasında, A ve B sitral, sitronellal, beta-karyofillen ve rosmarinik asit vardır. Rosmarinik asit ekstresinin, en iyi tam çiçeklenme esnasında toplanması olduğu kabul edilir.

Melisa Faydaları

• Huzursuzluk ve sinirlilik içinde olanlar, uyumada sorunlar yaşayanlar ve işlevsel kalp rahatsızlıkları olanlara öncelikle tavsiye ediliyor. Melisa’da bulunan citronellal olarak bilinen fitokimyasalların, vücut üzerinde yatıştırıcı etkisinin olduğu düşünülmektedir. Kediotu, papatya ve şerbetçiotuyla kombine edildiğinde anksiyeteyi azaltıcı ve uykusuzluğu giderici etkisi olabilir. Almanya Sağlık Bakanlığının bitkisel preparatların hazırlanması ve ruhsatlandırılmasından sorumlu olan E komisyonu melisanın uykusuzluk ve hazımsızlık için kullanımına izin vermiştir.

• Bir çok çalışma, melisanın diğer sakinleştirici bitkilerle birlikte olan kombinasyonunun anksiyeteyi azalttığını ve uyumaya katkıda bulunduğunu göstermiştir. Bir çalışmada, hafif uyku sorunu yaşayan insanlar, kedi otu (valerian) ve melisanın bitkisel kombinayonunu kullanmış ve plasebo alanlara oranla %81’i daha iyi bir uykuya kavuştuklarını rapor etmişlerdi. Bir başka çift kör, plasebo kontrollü çalışmada 18 sağlıklı gönüllü, 7 gün boyunca, iki ayrı tek standardize melisa ekstresi dozu (300 mg. ve 600 mg.) ya da plasebo kullandılar. 600 mg. lık melisa ekstresi dozu, ruh halini, sakinliği ve uyanıklığı büyük ölçüde  yükseltti.

• 1991 yılında yapılan küçük çaplı bir çalışmada melisa ve kediotunun birlikte kullanımının triazolam reçeteli ilaçlarla benzer sonuçlar verdiğini görülmüştür. Phytotherapy Research’de Şubat 2006 sayısında yayınlanan bir çalışma, kedi otu ile kombine edilen melisanın anti-anksiyete etkileri olduğunu ortaya koymuştur. Bu çift kör, plasebo kontrollü, randomize çalışmaya anksiyeteden muzdarip 24 kişi katılmıştı. Günde 600 mg. kedi otu ve melisa karışımı, çalışma boyunca test edilen anksiyete skorlarını geliştirmişti. Ekim 2003’de, Neuropsychopharmacology dergisinde yayınlanan bir çalışmada genç ve sağlıklı katılımcılar, 7 günlük aralıklarla, 600 mg, 1.000 mg, ve 1.600 mg.lık kurutulmuş yapraklardan elde edilen melisa dozu kullandılar. En yüksek doz, zihinsel performans ve artan sakinlikte, en yüksek gelişmelere sebep oldu. Düşük dozlar ise, artan hafıza hızı  ve görsel bilgi işleme yeteneği ile ilişkili idi.

• The Green Pharmacy adlı kitapta Dr. James Duke, melisanın terkibindeki tanin gibi ponifenol tabir edilen bileşenler sayesinde anti-viral, anti-herpes özellikler gösterdiğini belirtmiştir. Dr. Duke, melisanın kimyasal bileşiklerinin vücut hücrelerinin viral reseptörlerine asılma becerisine sahip olduğunu ve bu yüzden, virüsün; enfeksiyonun yayılmasını önleyen vücut hücrelerine bağlanmasına engel olduğunu belirtmiştir. Kullanım olarak, melisanın sulu ekstresini ağız yoluyla almayı ya da herpes üzerine, krem veya yağını, haricen sürmeyi önermektedir.

• Phytomedicine 2008 eylül sayısında yer alan bir çalışmada melisa içerikli merhemin herpes simplex-1 ve herpes simpleks-2 virüsüne karşı antiviral etki gösterdiği saptanmıştır. Cilde uygulandığında,  herpes virüsünün üremesini ve yayılmasını engellediği belirtilmiştir. Anti-viral bir ajan olarak melisa, Herpes Simplex Virüs Tip 2 (HSV-2)’ye karşı test edilmiştir. Terkibindeki uçucu yağların, HEp-2 hücrelerindeki HSV-2 replikasyonunu inhibe ettiği görülmüştür.  HSV virüsü taşıyan 116 kişi üzerinde yapılan bir çalışmada, sorunlu dudaklara melisa kremi tatbik edilmiş ve 2 gün içinde, dudaklardaki kızarıklık ve şişlerde önemli gelişmelere tanık olunmuştur. Üç Alman hastane ve dermatoloji kliniğinin dahil olduğu bir başka geniş çaplı çalışma, HSV I primer enfeksiyonu tedavisinde melisa kullanıldığında, enfeksiyonun tekrar etmediğini göstermiştir. Avrupa Bilimsel Fitoterapi Kooperasyonu (ESCOP) standardize melisa yaprağı ekstresinin uçuk tedavisinde haricen kullanımına onay vermiştir.

• Melisa bitkisi, Mart 2008’de Retrovirology’de yayınlanan bir çalışmada, üç farklı doku kültüründe HIV’ye karşı  yüksek bir etki göstermiştir. Hedef hücrelere bağlanan virüs partiküllerinin melisa ekstresine maruz kalmasının etkisi olmazken, serbest yüzen virüs partikülleri melisa ekstresine maruz bırakılması, enfeksiyonun sürekli engellenmesi ile sonuçlanmıştır.

•  Fareler üzerinde melisanın sulu ekstrelerinin bağışıklık uyarıcı etkileri, hem humoral hem de hücresel karşılıkları ortaya çıkarmıştır. Bununla birlikte bitkideki rosmarinik asit bağımsız olarak kullanıldığında, başta C5 konvertaz olmak üzere, bir çok kompleman bağımlı enflamatuar süreçlerini engellemektedir. Vücudun bağışıklık sisteminin en önemli özelliklerinden biri, vücudu kanserden koruma ve onunla savaşma yeteneğidir. Melisanın yapraklarında bulunan kimyasal bileşikler olan kaffeik asit ve glukositin anti-tümör etkilere sahip olduğu tespit edilmiştir. Kaffeik asit ve glikositin, kanser hücreleri çoğalma sürecini engelleyerek, kanser hücrelerindeki protein biosentezini baskıladığı anlaşılmıştır.

Nasıl Kullanılıyor?

Yetişkinler için, günde 3 kez 300-500 mg. melisa dozu öneriliyor. 80 mg kombine edilmiş kediotu ekstresi ile melisa ekstresi içeren kapsüller de günde 3 kez alınır. Tentur olarak ise günde 3 kez 40-90 damla kullanılabilir.

Melisa Çayı Nasıl Demlenir?

Melisa Çayı : 2 kahve kaşığı ince kıyılmış melisa yaprağı bir bardak kaynar suyla haşlandıktan sonra üstü kapalı olacak şekilde 5 dakika süreyle demlenir ve süzülerek içilir. Günde 2-3 bardak içilebilir. (Melisa bitkisi kaynatılmamalıdır.)

Banyo : 20 gram bitkinin üzerine 400-500 ml kaynar su dökülür ve üzeri kapalı olacak şekilde 10 dakika kadar demlenip süzülür ve tam banyo suyuna eklenir. Yatmadan 1 saat önce 20 dakika kadar banyo yapılır.

Melisa bitkisi alırken dikkat edilmesi gerekenler ;

• Melisa bitkisinin yalnızca yaprakları kullanılır.

• Taze ya da kurutulmuş melisa yaprakları ve bunlardan hazırlanmış olan etkili dozda preparatlar kullanılır.

• Verbena türü yalancı melisa var ve de melisa bitkisine benzeyen kokusu sebebiyle asıl melisa diye satılmaktadır.

• Melisa çiçeğinin de burda anlatılan gerçek melisa ile ilgisi yoktur.

• Bitkilerin yöresel isimlendirmesi genellikle bilinen bir özelliğine göre yapılır. Aynı etkiye sahip farklı türdeki bitkilerin de aynı isimlerle ifade edilmesine sıkça rastlanmaktadır. Bu yüzden, bitkilerin Latince bilimsel adlarını bilmek kullanım bakımından daha güvenlidir.

Melisa Çayının Zararları Var mı?

• Melisa bitkisi genellikle güvenli olarak kabul edilir.

• Sakinleştirici ve tiroid ilacı kullananlar ya da herhangi bir sağlık sorunu için düzenli ilaç tedavisi gören kişilerin kullanmadan önce doktorlarına danışmaları uygun olur.

• Hamile ve emzirme döneminde dr. onayi ile kullanılmalıdır.

• Karaciğer iltihabı, mide ve onikiparmak bağırsağı ülseri olanlar kullanmamalı. ( E komsiyonu bu tür durumlarda uçucu yağ içeren bitkisel dorgların kullanımını önermemektedir)