Borage Oil Nedir ve Ne İşe Yarar?

Uzun zamandır tıbbi amaçlar için kullanılan bir bitki olan Borage’nin (Borago officinalis L.) tohumları gama-linolenik asidin (GLA) en zengin kaynağıdır. Borage oil (Hodan yağı) %17 ila %25 GLA içerirken bunu siyah frenk üzümü yağı %15 ila %20 ve evening primrose oil %7 ila %10 takip eder. Bu yağ asidi, vücutta prostaglandin E1 ve türevleri gibi önemli bileşiklerin bir ara maddesidir. Borage tohum yağı romatoid artrit, atopik dermatit, diyabetik nöropati gibi rahatsızlıklar için araştırılmıştır. Ayrıca, kemik sağlığını iyileştirdiği, inflamasyonu düşürdüğü, cildin işlevi üzerinde ve lipid metabolizmasının düzenlenmesi üzerinde olumlu etkiler sergilediği de gösterilmiştir.

Borage oil’in birçok etkisi GLA içeriğine atfedilir. Hodan yağı gibi gama linolenik asidi içeren yağların, romatoid artrit hastalarının tedavisinde etkili olduğu rapor edilmiştir. Gama-linolenik asidin, anti-inflamatuar etkiye sahip olduğu bilinen hormon benzeri bir madde olan prostaglandin E1’e kısmen dönüştürüldüğü için yararlı olduğu anlaşılmaktadır. GLA’nın akut ve kronik enflamasyonu baskılayan etkisi nonsteroidal anti-enflamatuar ilaçlara olan ihtiyacın azaltılmasına yardımcı olabilir. Romatoid artrit hastalarının günlük doz olarak 1400 mg GLA aldıkları bir çalışmada, hastalığın semptomları anlamlı ölçüde azalmıştır (Leventhal 1993).

“The Journal of Rheumatology“da yayınlanan ve hayvanlar üzerinde yapılan deneye göre GLA bakımından zengin bir diyet, prostaglandinlerin seviyesini artmasına ve lökotriyen seviyesininin azalmasına yardım eder. “American Journal of Clinical Nutrition“da yayınlanan bir çalışmada araştırmacılar, çeşitli çalışmalardan elde edilen sonuçları analiz ettiler ve GLA’nın romatoid artrit ile ilgili semptomların azalmasını sağladığını ve muhtemelen ağrı kesici ilaç ihtiyacını azaltabildiğini ifade ettiler.”Evidence Based Complementary and Alternative Medicine“de bildirilen başka bir çalışmada hodan yağının inflamasyonu, şişmeyi ve hassasiyet ile eklem ağrısını azalttığı tesbit edilmiştir. Massachusetts Üniversitesi Tıp Merkezi’nde yapılan çalışmaya katılan 56 romatoid artrit hastasına günlük doz olarak 2.8 g(yüksek doz) GLA verildi. Çalışma 6 aylık çift kör ve ikinci 6 aylık tek kör olmak üzere iki periyota ayrıldı. Her iki grupta artrit semptomlarında düzelme tesbit edildi. Araştırmacılar, çalışmada kullanılan GLA dozunun aktif romatoid artrit için etkili bir tedavi olduğu sonucuna varmışlardır.

Hodan yağı seboreik dermatit, egzama, sedef hastalığı ve akne gibi enflamatuar cilt sorunları için de kullanılmıştır. Cilt sağlığının korunması ve cilt sorunlarının hafifletilmesi için en önemli yağ asitleri, GLA’nın esansiyel yağ asitleridir. Hodan yağı, evening primrose oil ve siyah frenk üzümü yağı gibi yağlardan elde edilen GLA’nın cilt sorunlarının tedavisi ve cilt sağlığı için en etkili maddelerden biri olduğu gösterilmiştir. Linoleik asit (LA) ve GLA yağ asitlerinin diyet eksikliği karakteristik bir pullu deri bozukluğuna, yara iyileşmesinin azalmasına ve kuru cilde neden olur. LA ve GLA hücre zarlarının yapısal bileşenleridir, burada akışkanlığı ve stabiliteyi sağlarlar.

Kuru cilt, atopik dermatit ya da egzema, sedef hastalığı, artmış transepidermal su kaybı ve bozulmuş epidermal bariyer fonksiyonu gibi sorunlar GLA eksikliğiyle ilişkilidir. GLA’nın oral ve topikal kullanımı, dermatit, egzama, sedef hastalığı gibi cilt sorunlarında semptomlarının azaltılmasına yardım edebilir. Hodan yağının topikal kullanımının, hayvanlar ve insanlar üzerinde egzama ve dermatit gibi cilt sorunlarının önlenmesi ve tedavisinde etkili olduğu gösterilmiştir. Diezel ve meslektaşları, yapay olarak uyarılan inflamasyonun, hodan yağının topikal uygulaması yoluyla fare derisinde engellendiğini tesbit etmişlerdir. Hodan yağının, evening primrose oil ve zeytinyağı gibi diğer yağlardan daha etkili olduğu görülmüştür. “British Journal of Nutrition“da bildirilen 2009 tarihli bir çalışma, tahrişe ve kızarıklığa sebep olan cilt sorunları olan kadınların hodan yağı ya da keten tohumu aldıktan sonra rahatlama sağladıklarını göstermiştir. İtalya Üniversitesi’nde yapılan 1997 tarihli bir çalışmada, kaşıntı da dahil olmak üzere, tüm egzama semptomlarında önemli bir azalma tesbit edilmiştir.

Borage oil’in genel kullanım dozu günlük 1000 ila 1300 mg’dır. Bu sırasıyla 240 ila 300 mg GLA sağlar. Eşdeğer GLA miktarları yaklaşık olarak 1500 mg siyah frenk üzümü tohumu yağında ve 3000 mg evening primrose oil’de bulunur. Hodan bitkisinin yaprakları ve sapları, pirolidinid alkaloidler (PA) olarak bilinen ve karaciğer için toksik olabilen madde içerir.  Yapraklardan veya saplardan üretilen formlar kullanılmamalıdır. Bazen küçük miktarda yağda da tespit edilir. Bu yüzden “hepatotoksik PA içermeyen” sertifikalı ürün tercih edilmeli. Evening primrose ve siyah frenk üzümü tohumu yağları toksini içermez. Ancak GLA konsantrasyonları daha düşüktür.