Akromegali Hastalığı Nedir?

Akromegali Hastalığı Nedir? Akromegali, büyüme hormonunun aşırı salgılanması ve buna bağlı olarak IGF-1’in aşırı üretiminden meydana gelen kronik, organ ve dokuların büyümesine yol açan bir hastalıktır. Hipofiz bezi beyin tabanında bulunan, büyüme ve gelişme, üreme ve metabolizma ile ilgili hormonların salgılandığı küçük bir bezdir. Büyüme hormonu da hipofiz bezinden salgılanır. Büyüme hormonunun salgılanması, başlıca karaciğerden salgılanan insülin benzeri büyüme faktörü (IGF-1) tarafından kontrol altında tutulur. Hipofiz bezinin aşırı şekilde büyüme hormonu salgılamasına bağlı olarak, IGF-1’in kan seviyelerinin sürekli yükselmesinden kaynaklanan akromegali, kemiklerin ve organların büyümesine neden olur.

Akromegali, genellikle 30-60 yaş arasındaki erişkinlerde görülür. Ergenlik öncesinde nadiren rastlanır ve bu durumda hastalık, jigantizm (devlik) olarak adlandırılır.

Akromegali, vücudun farklı yerlerinin deformasyona uğramasına sebebiyet verir. Yüzün görünümü farklılaşır, kabalaşır, alında ileri doğru çıkıklık, el ve ayaklarda büyüme meydana gelir. Ancak fazla salgılanan büyüme hormonu yalnızca el ve ayaklarda büyümeye yol açmaz; kalp, solunum sistemi ve hormonal sistem başta olmak üzere birçok organı etkileyerek diyabet, kalpte büyüme ve kalp yetmezliğine kadar varan sonuçlara neden olabilir.

Hastaların %90’ında hastalığın nedeni hipofiz bezindeki tümördür.

Akromegaliye sebep olan hipofiz adenomlarının, %80-85’i, bir santimetreden büyük, %15-20’si ise bir santimetreden küçüktür.

Teşhis koyarken büyüme hormonu ve IGF-1 düzeyi ölçülür, şeker yükleme testi yapılır. Hipofiz görüntülemesi için MR çekilir.

Akromegali Belirtileri

• El ve ayaklarda kademeli olarak büyüme,

• Yumuşak doku şişliği,

• Karpal tünel sendromu,

• Görme sorunları,

• Baş ağrısı,

• Yorgunluk,

• Eklem ağrısı,

• Kas güçsüzlüğü,

• Uyku apnesi,

• Seste kalınlaşma,

• Terleme,

• Horlama,

• Adet düzensizlikleri, iktidarsızlık,

• Kadınlarda göğüsten süt gelmesi,

• Ciltte kalınlaşma, yağlanma, sivilcelenme, kaba yüz görünümü,

• Alın, burun, dudaklar, dil ve çenede büyüme

Akromegali Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tedaviyle, artmış olan büyüme hormonu düzeylerinin normale indirilmesi, büyüyen tümörün neden olduğu baskının ortadan kaldırması, normal hipofiz fonksiyonlarının devamının sağlanması ve hastanın şikayetlerinin giderilmesi amaçlanır.

Akromegali erken teşhis edildiğinde, ameliyatla iyi huylu tümör alınır ve hasta iyileşir. Geç teşhis edildiğinde ise ameliyatın yanı sıra ışın tedavisi ve ömür boyu ilaç kullanması gerekir.

Tedavinin yapılmaması şeker hastalığına, yüksek tansiyona, periferik görüş bozukluğuna, kalın bağırsak polipleri ve kolon kanserine neden olur.  Hastaların kardiovasküler hastalıklardan ve çeşitli kanserlerden ölüm riskleri fazlalaşır.