Adet Düzensizliği Sebepleri Nelerdir? Adet döngüsünün ilk günü, vajinal kanamanın ilk günü olarak kabul edilir. Aylık döngüler arasında beş güne kadar farklılık olması normaldir, ancak bu farklılığın çok belirgin ve hızlı olması bir proplemin varlığına işaret edebilir.
Adet gecikmesi çok sık karşılaşılan bir durumdur ve birkaç gün süren adet gecikmeleri bir sorun olarak görülmez. Adet düzensizliğinin 2-3 ay sürmesi durumunda ise doktora başvurulması gerekir.
Adet Düzensizliği Neden Olur?
• Gebelik ve emzirme dönemi, ergenlik öncesi ve menopoz dönemleri gibi fizyolojik olan bu durumlar dışında yumurtalıklarda gelişebilecek endometriozis kistleri, yumurtalıkların iyi ve kötü huylu tümörleri gibi patolojik kistik oluşumlar da adet düzensizliğine yol açabilir.
• Sık adet görme 15-20 günde bir, seyrek adet görme ise 2-3 ayda bir adet görme durumudur. Doğum kontrol hapları adet miktarının azalmasına yol açabilir. Yine bazı özel hormonlu spirallerde de adet miktarının azalmasına sebep olabilir. Hiç adet görememe olarak adlandırılan amenore ise adet düzesizliklerinin en ileri boyutudur. 15-16 yaşına gelmiş bir genç kız hala adet görememişse, mutlaka nedenleri araştırılmalıdır.
• Ergenlik döneminde hormonal sistemin olgunlaşması 2 sene gibi bir sürede tamamlandığı için siklusların bir kısmı yumurtlama olmadan gerçekleşir. Bu sebeple ergenlik döneminde adet gecikmelerine ve adetlerin normalden uzun sürmesine sıkça rastlanır. Bu dönemdeki bir kızın altı ay süresince adet görmemesi, gördüğü kanamaların normalden fazla olduğunun düşünülmesi halinde tıbbi değerlendirme yapılması gerekir.
• Ergenlik döneminin belli bir aşamasından sonra adetler düzenli hale gelir ve siklusların tümünde yumurtlama olur. Bu dönemde en çok görülen adet düzensizlikleri gecikmeler, ara kanamalar, adetin fazla olması ve uzun sürmesi veya az olması ve kısa sürmesi biçiminde olur.
• Bütün hormonal sistemi işleten mekanizma beyinden başlar. Beyindeki bu sistemi başlatan mekanizma üzerinde, stres, psikolojik sorunlar, mevsim değişiklikleri gibi her türlü faktör adet düzenini değiştirebilir.
• Hormonlardaki proplemler, yumurtlama olayının olmaması, yumurtlamadaki sorunlar, polikistik over hastalığı, yumurtalıklarda minik kistler adet düzensizliklerine sebebiyet verebilir. Bu tür hastalıklar çok çeşitlidir ve karmaşık bir yapı içerisinde olabilirler. Bunlar arasında en çok görüleni polikistik over sendromu, tiroid bezi fonksiyon bozuklukları ve prolaktin hormonunun salgı bozukluklarıdır. Hormon bozuklukları içinde adet düzensizliklerine en fazla neden olan ise polikistik over sendromudur.
• Adet düzensizliği ve tüylenmede artış gibi belirtilere yol açan polikistik over sendromu doğurganlık dönemindeki kadınlarda en çok karşılaşılan hormonal bozukluktur. Tüylenme özellikle yüzde, çene altında, göğüs uçlarında veya göbeğe doğru olur. Adet düzensizliği ise yılda 6 veya daha az adet görmeyle kendini gösterir. Düzensiz adet görme nedeniyle ‘endometrium’ denilen rahim zarı düzensiz olarak kalınlaşırak kanser riskini artırır.
• Adet düzensizliğinde öncelikli olarak östrojen ve progesteron adlı cinsiyet hormonlarının kandaki seviyesi ve dengesi akla gelir, ancak tiroid hormonlarının yetersiz ya da fazla salgılanmasına bağlı olarak da adet düzensizliği oluşabilir. Bir kadının kanında tiroid hormonunun yetersiz ya da fazla olması hipofiz-tiroid-yumurtalık arasındaki ilişkiyi bozarak adet düzensizliğine yol açabilir. Tiroid hormonundaki sorundan kaynaklanan adet düzensizliklerinde klasik östrojen-progesteron tedavisi genellikle beklenen yararı sağlamaz.
• Doğum sonrası adetlerin normale dönmesi için ortalama 6 hafta gibi bir zaman geçer. Ancak emzirmeye bağlı olarak prolaktin denilen süt hormonun fazla salgılanması adetlerin düzenli görülmesini engelleyebilir ve bu durum emzirme süresince devam edebilir.
• Lohusalık, doğumdan sonraki altı hafta sonunda gebeliğin kadında yol açtığı fizyolojik ve psikolojik değişimlerin gebelik öncesi haline dönmesidir. Üreme organları altı haftada normal haline döner ve emzirmeyen annelerin büyük bir bölümü bu dönem sonunda adet görmeye başlar. Emziren annelerde ise adetlerin normal hale dönmesi 6 ayı bulabilir, bazen bu süreyi aşabilir.
• Hormonal sorunlar dışında organik nedenlerde adet düzensizliğine yol açabilir. Rahimdeki myomların rahim iç tabakasında yerleşmesi de adet düzensizliğine sebep olur.
Yukarıda yeralan metin haber ve bilgi amaçlı hazırlanmış olup, hekimin uygulayacağı teşhis ve tedavisinin yerine geçmez. Herhangi bir tedavi sürecine başlamadan önce mutlaka sağlık uzmanının görüş ve onayı alınmalıdır.
