Çay Ağacı Yağı Faydaları Nedir?

Çay Ağacı Yağı (Tea Tree Oil) Nedir? Çay ağacı yağı, Avustralya’nın kıyı bölgelerinde görülen bir ağacın yapraklarından elde edilmiş konsantre bir yağdır. Ağaç,  Melaleuca alternifolia (ya da çay ağacı) adıyla bilinir ve mersin familyasındandır. Yağı, bir buhar işlemi boyunca havada damıtılır ve bitkisel ilaç olarak cilt üzerinde kullanılır. 1920’lerde, Avusturalyalı doktorlar, bu yağı yaraları temizlemekte ve ameliyat sonrası enfeksiyonları önlemekte kullanmaya başladılar. O zamanlar çokça kullanılan bir antiseptik olan karbolik asitten daha etkili olduğunu düşünmektelerdi. Daha sonra her ortalama Avusturalyalı evinde, cilt sorunları ve mantar enfeksiyonlarında bu yağı kullanmaya başladı. II. Dünya Savaşında, Avusturalyalı asker ve gemicilere dağıtılan ilk yardım çantasında çay ağacı yağı da yer alıyordu.

Çay ağacı yağı, çeşitli terpinen bileşikler içerir, içeriğinde, %45 terpinen-4-ol, %18 gamma-terpinen, küçük miktarlarda da, 1.8-sineol, alfa-terpineol, alfa-pinen, limonen ve p-cymol bulunur.

Çay Ağacı Yağı Faydaları

Çay ağacının şifalı içerikleri aynı zamanda anti-viral, anti-enflamatuar ve anti-bakteriyeldir. Çalışmalar, çay ağacı yağının, kepekle mücadele ve bir çok başka cilt ve mantar enfeksiyonlarını gidermede  başarılı olduğunu ortaya koymuştur. Bunlara, baş biti, akne, siğil, iltihaplar, mantar, pamukçuk da dahildir.

Çay ağacı yağı sıklıkla, bakteri ve mantara bağlı enfeksiyonların tedavisinde haricen kullanılır ve metisiline dayanıklı Stafilokokus aureus, MRSA gibi belirli organizmaların enfekte ettiği yaralar için de yararlı olduğu National Center for Complementary and Alternative Medicine tarafından bildirilmektedir. Ekim 2006 tarihinde “Journal of Medical Microbiology”de yayınlanan bir çalışma,  çay ağacı yağının, test tüplerinde MRSA ve bazı stafilakok türlerini inhibe ettiğini göstermiştir.

“Journal of Antimicrobial Chemotherapy”nin Şubat 2003 sayısındaki bir inceleme, klinik bir deneyde, çay ağacı yağının impetigo’ya karşı “pozitif sonuçlar” doğurduğunu ortaya koymuştur. İki farklı deney ise, akne ve metisilin’e dayanıklı Stafilokok tedavisinde, çay ağacı yağının “geleneksel tedaviler” ile aynı sonuçları verdiğini doğrulamıştır.

Çay ağacı yağı, bir çok yolla, saç ve saç derisi için yararlıdır. Tıkanmış folekül ya da kepek gibi saç derisi sorunları yüzünden saç dökülmesi söz konusu ise, bu yağ, ölü derinin giderilmesine yardımcı olur, saç derisini mantar ve bakteriden temizleyerek sağlıklı saç uzamasını geliştirir.

Bir takım bulgular, çay ağacı yağının kepek tedavisinde etkili olduğunu söylemektedir. “The Journal of Family Practice” bülteninin Nisan 2003 sayısında yayınlanan bir çalışma, çay ağacı yağı şampuanının kepek sorunu olan insanlarda kaşınma, pul ve yağı azalttığını belgelemiştir.

“Australian Dental Journal“, Haziran 2004 tarihinde, plak ve diş eti iltihabında haricen kullanılan çay ağacı yağının faydaları üzerine bir araştırma yayınlamıştır. Çalışma sonucunda çay ağacı yağı içeren jelin kanama ve iltihabı büyük ölçüde iyileştirdiği ama plak oluşumuna etki etmediği gözlemlenmiştir.

“The American Journal of Clinical Dermatology“nin 2010 sayısında araştırmacılar, akne tedavisinde çay ağacı yağının öneminin büyüklüğü yüzünden, akne sorununda, standart terapi olmasının an meselesi olduğunu ortaya koymuşlardır.

“Indian Journal of Dermatology, Venereology and Leprology” de 2007 de yayınlanan bir başka çalışma ise, hafif ve orta akne tedavisinde %5 çay ağacı yağınını yeterince etkin olduğunu önermektedir. Benzoil peroksitin, akne tedavisinde çay ağacı yağından daha etkili olsa da, yağlılık oranı azdır. Çay ağacı yağı kullananlar büyük ölçüde daha az kaşıntı, dökülme ve kuruluk deneyimlemiş oldukları, “Clinical Microbiology Reviews”da Ocak 2006’da yayınlanan bir makaleye konu olmuştur.

1990 yılında, “The Medical Journal of Australia” yayınlanan Royal Prince Alfred Hospital’dan bir bilim adamı ekibinin uyguladığı araştırmaya göre, akne tedavisinde,  %5 çay ağacı yağı içeren jel ve %5 benzoil peroksit aynı ölçüde başarı sağlamıştır. Çay ağacı yağının etkisini göstermesi uzun sürmüş, ama kaşıntı, yanma gibi yan etkiler daha az olmuştur.

2001 yılında”Journal of Antimicrobial Chemotherapy“de yayınlanan bir çalışma, uçuk tedavisinde, çay ağacı yağının, diğer haricen kullanılan tedaviler ile benzer etki gösterdiğini bulguladı. Çalışma, çay ağacı yağının diğer terapilerden daha ucuz olduğunu ve hastaların tekrarlayan uçuklar için, sistemik antiviral ilaçlardan uzak durmalarına yardımcı olduğunu kaydetti.

Journal of Family Practice’de yayınlanan randomize, kontrollü bir deney, günde iki kez  %100 çay ağacı yağı ya da, %1 klotrimazol solüsyonu (topikal antifungal ilaç) kullanan, ayak tırnağı mantar enfeksiyonundan muzdarip 177 hastayı konu aldı. 6 ay sonra, ayaktırnağı kültürleri klinik değerlendirmesine bakılarak, çay ağacı yağının, antifungal krem kadar etkili olduğu belirlendi. Bir başka randomize, kontrollü deney, ayak tırnağı mantar enfeksiyonu teşhisi taşıyan 60 kişi üzerinde %5 çay ağacı yağı ve %2 butenafin hidroklorid’in etkileri ve güvenilirliğini araştırdı. 16 hafta sonra, kremi kullananların %80’inde ciddi iyileşmeler gözlendi, plasebo grubunda iyileşme görülmemişti. Yan etkilerin arasında orta derecede enflamasyon gözlendi.

Çay Ağacı Yağı Nasıl Kullanılır?

Çay ağacı yağı üretimini düzenleyen organizasyonlar,  genellikle kaliteli bir ürün sağlamak için Terpinen-4-ol düzeylerini şart koşarlar. Çay ağacı yağı, genellikle tazeliğini ve saflığını koruyabilmesi için koyu renk şişede pazarlanır. Yağ, ışık, hava ve yüksek ısıya maruz kalmadıkça en yüksek verimliliği sağlar. Aynı zamanda doğru şekilde muhafaza edilirse, daha az allerji ve diğer negatif reaksiyonlara sebep olur.

Çay ağacı yağı, taşıyıcı yağlar ile seyreltilip, haricen tavsiye edildiği üzere kullanıldığında muhtemelen büyük çoğunluk için güvenlidir. Aşırı duyarlı cilde ya da alerjik geçmişe sahip kişilerin, seyreltilmiş çay ağıcı yağı ile önceden test yapması önerilir. İçilmez ve büyük açık yaralara tatbik edilmez. Yutulduğunda toksik etki gösterebilir. Çay ağacı yağı çayı, başdönmesi, halsizlik, kusma, koma ya da ölüme yol açabilir. “Clinical Microbiology Reviews” bülteni, çocuk ve yetişkinlerde çay ağacı yağı çayı zehirlenmesi raporunun mevcut olduğunu ama ölüme rastlanmadığını rapor etmiştir.