Salmon Oil Nedir ve Tıbbi Faydaları Nelerdir?

Salmon Oil Nedir? Salmon Oil (Somon yağı), temelde omega-3 yağ asitlerini ihtiva eder. Soğuk su balıklarının geniş bir bölümü balık yağı içermesine karşın, somon yağı kendine özgüdür. Balık yağı, insan sağlığı için önem taşır çünkü, zengin omega-3 yağ asitleri oranına sahiptir. Somon balığından elde edilen somon yağı, diğer balıklara oranla nispeten daha kısa ömürlüdür. Ama daha kısa olmalarına rağmen daha yüksek oranda omega-3 yağ asidi içerirler.

Omega 3 – EPA ve DHA

Omega-3’ün aktif bileşikleri, DHA (dekosaheksaenoik asit) ve EPA (eikosapentaenoik asit)’dır ve sadece balıkta bulunurlar. Vücudumuzun kendi başına omega-3 yağ asidi üretebilme becerisi olmadığından,  yediğimiz besinler ya da takviyeler ile almak zorundayız. Omega-3 yağ asitlerinin, koroner kalp hastalıkları riskini azalttığı, trigliserid düzeylerini ve tansiyonu düşürdüğü, enflamasyonu, kalp krizi riskini ve damar sertliğini önlemeye yardımcı olduğu görülmüştür.

Ne İşe Yarar?

Omega-3 yağ asiti EPA, doğrudan anti enflamatuar prostaglandinler E1 ve E3 öncülüdür, DHA ise, nöron zarlarının yapısal bütünlüğü için birincil anlamda önem taşır. DHA, beyin ve görsel gelişim için gereklidir ve hamilelik boyunca ceninin beyin gelişimi, retina ve görsel korteksin oluşumu adına yaşamsal önem taşır. Beyindeki en bol yağ asidi olduğundan, ideal fonksiyon için çocukluk ve  yetişkinlik dönemlerinde yeterli miktarlarda DHA’ya gereksinim vardır. Beyinde DHA’nın yüksek konsantrasyonları bulunur ve hamileliğin son 3 ayında, hem bebekte hem de annede %300-500 oranlarında yükselir. Danimarka’da, University of Copenhagen’da yapılan bir çalışma, DHA ve omega-3 konumunun, yükselmiş IGF-1 düzeyleri ile ilişkili olduğunu göstermiştir. IGF-1, çocuk büyümesinde kilit rol oynar ve büyüme hormonunun esas hedefidir.

Uzmanlar, toplumun %60’ının omega-3 düzeylerinin düşük, %20’sinin ise kanında hiç omega-3’e rastlanmadığını söylüyorlar. Beyin %60 oranında yağdan oluşmakta ve çoğu da omega-3’tür. Beyin yapısı, %50’den fazla DHA’dan oluşur.

Anti-Enflamatuar

Metabolizma sırasında, omega yağ asitleri, prostaglantin denen moleküllere dönüşürler. PG1, doğrudan enflamasyonu azaltır, PG3’ün en önemli fonksiyonlarından biri, vücutta enflamasyonu çoğaltan prostaglandin olan PG2’nin oluşum oranını azaltmaktır. Omega yağ asitleri, özellikle EPA ve DHA, pro-enflamatuar moleküllerinin üretimini inhibe etmeleri yüzünden, güçlü anti-enflamatuar özelliklere sahiplerdir. “Pain” dergisinin Mayıs 2007 sayısında yayınlanan 17 klinik çalışma analiz değerlendirmesi, 3-4 ay boyunca omega-3 yağ asidi takviyesi kullanmanın, iltihaplı eklem hastalığından muzdarip hastalarda, eklem ağrısı ve sertliği azalttığını söylemektedir.

Kalp Sağlığı

Kalp hastalıklarından korunmanın en iyi yollarından biri, doymuş yağ oranı düşük bir diyet izlemek, tekli doymamış ve çoklu doymamış bakımından zengin besinler tüketmektir. Omega-3 üzerinde yapılan klinik çalşmalar, EPA ve DHA’nın, kalp hastalıkları risk faktörlerini düşürdüğünü, pıhtılaşma ve arter plak oluşumunu azalttığını göstermiştir. Trombositlerin oluşumu ve birikimi, felç, kalp krizi ve diğer ciddi durumları beraberinde getiren kan pıhtılaşmasına yol açar. 30 sağlıklı kadın ve erkeğin katıldığı plasebo kontrollü bir çalışma, EPA ve DHA’lı takviyelerin kümeleşmeyi %12.5 oranında azalttığını göstermiştir. EPA ve DHA, prostaglandinler denen hormon benzeri maddelere dönüşürler,  hücre aktivitesi ve sağlıklı kardiyovasküler fonksiyonlarını düzenlerler.

Depresyon

Çalışmalar, omega-3 yağ asiti içeren  balık yağlarının duygudurum değişimi gibi depresyon belirtilerine iyi geldiğini göstermiştir. 1998 yılında Journal of Affective Disorders’da yayınlanan bir çalışmada araştırmacılar, depresyonlu hastaların alyuvar zarlarında, omega-3 düzeylerinin çok ciddi anlamda düşük olduğunu tespit etmişlerdir. Omega 3 sağlıklı nöral yolları oluşturmak için temel teşkil etmesi nedeniyle balık yağının faydaları özellikle nörolojik ve psikolojik sorunlarda hissedilir. Eğer vücut yeterli omega 3 ‘e sahip değilse, beyinden vücudun diğer bölümlerine mesajları iletecek kolları omega 6 ile sağlar. Araştırmacılar omega 6 ‘dan kurulan sinir hücrelerinin omega 3 ile yapılanlardan daha farklı olduğunu saptamışlardır. Bunun neticesi olarak, beyin “ sinyallerini karışık alabilir “, bu da depresyon, bipoler bozukluk ve diğer bazı psikolojik rahatsızlıklara yol açar.

Anti-Kanser

Somon yağında bulunan esansiel yağ asitleri, kolorektal ve prostat kanseri riskini azaltabilir. Çalışmalar, kolorektal kanser riskini %60, prostat kanser riskini de %40  oranlarında düşürdüğünü göstermiştir. Bir deney çalışmasında farelere implant edilen göğüs kanseri hücrelerinden sonra, omega-3 ya da omega-6 bakımından zengin bir diyet uygulanmış ve 3 hafta sonra, omega-3 diyetinde olan farelerin tümör değeri ve ağırlığında büyük ölçüde azalma olduğu görülmüştür. Laboratuar kültürü çalışmalarında, DHA ve EPA ile işlem görmüş hücrelerde, spingomyelinaz aktivite %30-40 oranında yükselmiş, ve göğüs kanseri hücre büyümesi %20-25 düşmüştür.

Hangi Balık Yağı?

The journal Science’da yayınlanan bir çalışmada araştırmacılar, çiftliklerde yetişmiş somonların, denizlerdekine oranla, daha fazla dioksin ve PCB’ler gibi kimyasallar taşıdığını tespit etmişlerdir. Deniz somonunun yağında hem daha az toksin vardır, hem de omega-3 oranı daha fazladır. Çiftliklerde yetişmiş somonların omega-3 oranı 3/1 daha azdır. Ayrıca, çiftlik somonunda, günlük diyette zaten çok fazla yer alan ve enflamasyonlara yol açan omega-6 yağ asidi de mevcuttur. Çiftlik somonu, aşırı kalabalık bir grup içinde yetişir ve hasta balıkların diğer grubu enfekte etmemesi için, antibiyotiklere maruz kalır. Deniz somonu, krill tükettiğinden, parlak pembe bir renge sahiptir; çiftlik somonuna ise neredeyse her zaman boya ve yüksek düzeylerinin toksin içerdiği PBC’li maddeler verilmektedir.